W Częstochowie znów zabrzmi muzyka sakralna

W dniach 1-6 maja br. w Częstochowie odbywać się będzie XV Międzynarodowy Festiwal Muzyki Sakralnej "Gaude Mater". O głównych nurtach tej imprezy i koncertach, jakie usłyszymy podczas tegorocznego Festiwalu, rozmawialiśmy z Małgorzatą Zuzanną Nowak, dyrektorem Festiwalu, w poprzednim numerze "Niedzieli". Dziś kontynuujemy rozmowę na temat imprez i inicjatyw dorocznie towarzyszących Festiwalowi oraz tych, które stanowić będą o niepowtarzalności jego piętnastej edycji.

Margita Kotas: - Międzynarodowemu Festiwalowi Muzyki Sakralnej "Gaude Mater" towarzyszy od dziewięciu lat Konkurs Młodych Kompozytorów "Musica Sacra". Czym tegoroczna edycja będzie się różnić od poprzednich?

Małgorzata Nowak: - Od tegorocznej edycji postanowiliśmy otworzyć się nieco na świat. Bardzo cenną inicjatywą tego konkursu była promocja polskiej muzyki, polskich kompozytorów, ale doszliśmy do wniosku, że dziewięć edycji skierowanych wyłącznie do polskich kompozytorów jest liczbą wystarczającą i trzeba spojrzeć nieco szerzej. Mieliśmy wiele zapytań ze świata, informacji, z których wynikało, że młodzi kompozytorzy z różnych krajów chętnie wzięliby udział w tym konkursie. Postanowiliśmy jedną taką edycję zrobić na próbę. Okazało się, że zainteresowanie tym konkursem w świecie było duże, nadesłano 48 prac z 17 krajów. Dla oceny tych prac powołaliśmy międzynarodowe jury złożone z kompozytorów i chórmistrzów. Wymogiem konkursu było skomponowanie utworu na chór mieszany a capella do tekstu łacińskiego o tematyce religijnej. Laureatem pierwszej nagrody został Polak, co nas niezmiernie cieszy, drugie miejsce zdobył Australijczyk, trzecie - Niemiec. Zamiast wyróżnienia przyznano czwarte miejsce, które przypadło Polce.

- Wierni fani "Gaude Mater" przyzwyczaili się przez te kilkanaście lat, że Festiwal to nie tylko koncerty, ale też imprezy pozamuzyczne...

- Rzeczywiście, ta formuła jest od wielu lat kontynuowana, ona wspaniale ubogaca stronę muzyczną Festiwalu, stanowiąc jej integralną część. W tym roku nie zobaczymy przedstawienia Leszka Mądzika, który od wielu, wielu lat towarzyszy Festiwalowi, bowiem na Gaude Mater zaprezentowano już wszystkie jego spektakle. Zobaczymy go zatem w nieco innej formie. Przygotowaliśmy wystawę kostiumów, elementów scenografii z jego spektakli. Będzie ją można oglądać do 15 maja br. w Pawilonie Wystawowym w Parku im. Staszica w Częstochowie. W Ośrodku Promocji Kultury "Gaude Mater" przy ul. Dąbrowskiego 1 przygotowaliśmy wystawę prac malarskich Wernera Lubosa, a wystawa fotografii Arkadiusza Gepcharda będzie towarzyszyć koncertowi w kościele ewangelicko-augsburskim 3 maja.
Od wielu lat na Festiwalu obecny był również teatr. W tym roku będzie to spektakl plenerowy, który realizujemy we współpracy z Teatrem im. A. Mickiewicza w Częstochowie; częstochowscy aktorzy znajdą się w jego obsadzie. Auto Sakramentale Pedro Calderon de la Barca reżyserować będzie Henryk Adamek, a na przedstawienie zapraszamy... o godz. 21.30 do Wieczernika Jasnogórskiego, rzadko wykorzystywanego na spotkania o charakterze kulturalnym.

- Corocznie Festiwalowi towarzyszy seminarium naukowe, w którym uczestniczą przede wszystkim osoby związane z muzyką zawodowo, ale chyba - co zauważam - coraz częściej z jego propozycji korzystają co wytrawniejsi melomani bądź osoby zatroskane o stan muzyki sakralnej i liturgicznej. Proszę powiedzieć kilka słów o tegorocznym seminarium.

- W tym roku seminarium naukowe zorganizowaliśmy sami, bez udziału Narodowego Centrum Kultury. Chcieliśmy podczas tego seminarium pokazać tegoroczne trzy nurty festiwalowe. Pierwszym spotkaniem będzie spotkanie z polskimi kompozytorami - będzie to panel dyskusyjny na temat polskiej muzyki sakralnej. Drugim tematem będzie muzyka synagogalna. Korzystamy z tego, iż na tegoroczny Festiwal przylatuje Benzion Miller. Trzecim nurtem będzie cykl wykładów: 300-lecie urodzin o. Eryka Briknera, kompozytora jasnogórskiego, którego liczne kompozycje zostały zachowane w Klasztorze Jasnogórskim.

- Zasygnalizowaliśmy w poprzednim numerze fakt, iż tegoroczny Festiwal obejmuje swym programem trzy ważne rocznice, o jednej z nich wspomniała Pani przed chwilą. Przypomnijmy, jakie wydarzenia znajdą swe odzwierciedlenie w programie "Gaude Mater"...

- W programie Festiwalu swój oddźwięk znalazła ważna nie tylko dla Częstochowy, ale i dla całej Polski 350. rocznica cudownej obrony Jasnej Góry. Do tej rocznicy nawiązują utwory w Koncercie "Muzyki Polskiej" 5 maja; wszystkie wykonywane utwory napisane są specjalnie na tę okazję. One może bezpośrednio nie nawiązują do samego wydarzenia historycznego, ale są inspirowane tematem - albo związane z osobą Maryi, albo ze zwycięstwem jako takim.
Oprócz tej rocznicy świętować będziemy już tę wymienioną - 300-lecie urodzin o. Eryka Briknera, paulina, kompozytora jasnogórskiego, któremu prócz wykładów podczas seminarium naukowego poświęcony będzie 4 maja koncert: Muzyka ze zbiorów jasnogórskich.
Inna bardzo ważna rocznica to 100-lecie urodzin św. s. Faustyny. Tu też kolejne polskie prawykonanie - Romualda Twardowskiego Jezu, ufam Tobie! Misterium o Miłosierdziu Bożym dnia 2 maja.

- Dziękuję za rozmowę i życzę udanej jubileuszowej, piętnastej edycji Festiwalu.

Editor: Tygodnik Katolicki "Niedziela", ul. 3 Maja 12, 42-200 Czestochowa, Polska
Editor-in-chief: Fr Jaroslaw Grabowski • E-mail: redakcja@niedziela.pl