Przy powtórnej lokacji wioski na prawie niemieckim, przeznaczono kościołowi 1 łan pola i dziesięciny. Uposażenie parafii potwierdził 13 sierpnia 1605 r. król Zygmunt III a następnie 20 marca 1635 r. król Władysław IV. Pierwszego proboszcza – jak podaje Kronika Archidiecezji Przemyskiej z 1997 r. – parafia otrzymała 1 stycznia 1598 r. Został nim ks. Jan Bendoński.

Świątynia i jej uposażenie

Pierwszy kościół drewniany został wzniesiony wraz z utworzeniem parafii. Konsekrował go 6 grudnia 1611 r. biskup bakowski Walerian Lubieniecki i nadał mu tytuł Przemienienia Pańskiego. W 1624 r. Tatarzy zrabowali kościół, lecz na szczęście go nie spalili. W 1912 r. kościół ten został przeniesiony do pobliskiej Wólki Niedźwieckiej, gdzie służy wiernym po dzień dzisiejszy.

Obecny murowany, trzynawowy, neogotycki kościół wzniesiony został w latach 1907-12 staraniem ks. Józefa Gryzieckiego, według projektu arch. Bajana. Nową świątynię w 1919 r. konsekrował bp Karol Fischer podtrzymując dla niej poprzednie wezwanie – Przemienienia Pańskiego. W następnych latach, mimo ogólnie panującej biedy w wioskach galicyjskich, kościół dzięki ofiarności wiernych z Woli Zarczyckiej systematycznie był wyposażany zgodnie z jego stylem. I tak w 1922 r. umieszczono w nim 16-głosowe organy wykonane przez pana Kondefera z Iwonicza a w okresie powojennym powstały obecne przepiękne gotyckie ołtarze i następne inwestycje. Ołtarz główny zbudowany został w 1952 r. przez pana Muskałę z Trzebosi. W jego centralnym miejscu znajduje się witraż Przemienienia Pańskiego a w dębowej obudowie po bokach umieszczone są postacie Świętych Piotra i Pawła. Dwa pozostałe witraże znajdujące się w nawach bocznych przedstawiają św. Józefa i Matkę Bożą. U wejścia do prezbiterium we wnękach kościoła umieszczone są dwie figury: św. Mikołaja i św. Józefa. Dwa boczne ołtarze również w stylu gotyckim z drzewa dębowego, w jednym umieszczono rzeźby Matki Bożej Wniebowziętej, z boku św. Kazimierza i św. Stanisława Kostkę, a w drugim rzeźbę Serca Pana Jezusa a po bokach św. Franciszka Ksawerego i św. Antoniego Opata. Ołtarz soborowy oraz ambonka wg projektu ks. Stawarskiego wykonane zostały przez pana Wajsa z Kąkolówki w 1975 r. Stacje drogi krzyżowej namalowane na blasze, posadzka w prezbiterium marmurowa (również i na stopniach ołtarzy bocznych – wykonana w ostatnich latach) a w kościele z płytek kamionkowych. Polichromię, bardzo dobrze utrzymaną, wykonał w latach 60. XX wieku art. Zygmunt Wiglusz z Krakowa. Całość uzupełniają bardzo estetyczne oświetlenie i stylowe konfesjonały oraz ławki, których też ostatnio przybyło i jak mówi proboszcz a zarazem dziekan dekanatu Leżajsk II – ks. Józef Łobodziński – będzie ich jeszcze więcej.

Otoczenie kościoła

Na zewnątrz kościół zdobi wspaniała wieża, wysoka na 52 m z umieszczonymi po bokach zegarami od niedawna wygrywającymi melodie na Anioł Pański i Godzinę Miłosierdzia oraz sygnaturka. W 1977 r. w wieży wstawiono metalowe i oszklone grubym zbrojnym szkłem okna. Dziedziniec kościelny ogrodzony od niepamiętnych czasów żelaznym parkanem o dwóch wejściach z bramami, który w ostatnich latach został gruntownie odnowiony. Na placu kościelnym piękna murowana dzwonnica, też w stylu gotyckim doskonale dostosowana do kościoła, kryta blachą z 1971 r. Wiszą tam trzy dzwony wykonane w 1964 r. przez p. Felczyńskich z Przemyśla. Przed kościołem od strony wschodniej piękna kamienna grota z Matką Bożą z Lourdes i św. Bernadetą a od południa obszerny, jakże potrzebny parking. Tuż za nim Pomnik zamordowanych przez hitlerowców w czasie pacyfikacji Woli Zarczyckiej 20 czerwca 1943 r. 67 jej mieszkańców. Od ponad 200 lat parafia posiada cmentarz parafialny, który w ostatnich latach został znacznie poszerzony, gdyż takie były potrzeby, ogrodzony metalowym parkanem, podzielony na kwatery z alejką główną, na końcu której w ostatnim okresie wybudowano nową Kaplicę Pogrzebową.

Wspólne dzieła

W czasie dziejów parafii Wola Zarczycka pracowało w niej 26 księży proboszczów i wielu wikarych. Z proboszczów w pamięci parafian najlepiej zostali zachowani: ks. Antoni Kuziara (proboszcz w l. 1922-39), ks. Stanisław Sołtysik (1939-61), ks. Józef Wójcik (1964-72 – późniejszy dziekan leżajski), ks. Edward Pocałun (1972 – 2000) oraz obecny – od 2000 r. ks. Józef Łobodziński, którzy nadali parafii obecny kształt. Podobnie jak poprzednicy – ks. dziekan Łobodziński – to nie tylko wspaniały kapłan, ale i gospodarz. W swoich wypowiedziach bardzo docenia parafian nie przypisując sobie większych zasług. Jak powtarza – „takich ludzi, jak na Woli Zarczyckiej – to niechby było jak najwięcej. To oni wybudowali na cześć Boga Wszechmogącego ten wspaniały kościół, który majestatem zdaje się wołać: Tu mieszka Bóg Wszechmogący. To dzięki nim możemy wspólnie podejmować kolejne dzieła Boże, prowadzić kolejne remonty, których oprócz wymienionych jest wiele. Do największych ostatnio prowadzonych należały: gruntowny remont kościoła przed zbliżającym się w 2012 r. jubileuszem 100-lecia jego istnienia, polegający na wykonaniu pionowej izolacji zewnętrznej i wewnętrznej połączonej z odwodnieniem świątyni, odnowa elewacji całego kościoła nawiązująca do jego pierwotnego wyglądu. Remont wieży kościelnej wraz z wymianą części konstrukcji dachowej, jej konserwacja oraz nowe pokrycie blachą miedzianą, budowa parkingu, budowa wspominanej Kaplicy Pogrzebowej na cmentarzu i jego ogrodzenie, ogrodzenie placu kościelnego, remont ponad stuletniej plebanii, remonty wikarówki. Ostatnią dużą i kosztowną inwestycją przy kościele była wymiana starej konstrukcji dachowej nad nawą główną i pokrycie jej blachą miedzianą. To dzieło zostało zakończone dosłownie przed kilkoma miesiącami, dzieło bardzo widoczne, w pełni nadające nowy wygląd kościołowi w Woli Zarczyckiej”. Dalej mówi Ksiądz Dziekan: „Z Bożą pomocą pragniemy dokończyć remont konstrukcji dachu na nawach bocznych i zabytkowej dzwonnicy. Jestem wdzięczny parafianom za ich ofiarność i prace, jestem wdzięczny również wszystkim tym, którzy wspierają nas z zewnątrz, w tym i instytucjom państwowym. Moi Parafianie to ludzie głębokiej wiary i patriotyzmu. To ich Ojcowie i Przodkowie oddawali życie w obronie ojczyzny, jak chociażby w czasie II wojny światowej, których zginęło ponad sto osób. To oni poprzez swoją ciężką pracę odbudowywali swoje domostwa i kształcili dzieci a zarazem nie zaniedbywali praktyk religijnych. To w tej wiosce są bardzo pieczołowicie pielęgnowane różne tradycje kościelne i religijne, wielkanocne, bożonarodzeniowe i inne. Historyczna jest stuletnia gwiazda, z którą corocznie na Trzech Króli miejscowi strażacy kolędują”. Wspólnota parafialna może poszczycić się ponadto: Radą Duszpasterską, z którą Ksiądz Proboszcz uzgadnia wszystkie inwestycje w parafii, Akcją Katolicką, Różami Różańcowymi, których w parafii jest aż 49!, Oazą, lektorami, liczną bo 60-osobową grupą ministrantów, scholą, Szkolnym Kołem Caritas, 15-osobową grupą Dzieci Maryi. Takim uwieńczeniem religijności wolańskich parafian oprócz wyżej wymienionych są powołania kapłańskie i zakonne. Tylko w ostatnim stuleciu z Woli Zarczyckiej zostało wyświęconych 22 kapłanów, z których żyje 20 oraz wyszło kilkadziesiąt sióstr zakonnych. Wolanie to również ludzie trzymający się razem i ci, którzy z wioski wyjechali za pracą często odwiedzają swoje rodzinne strony, chociażby z okazji świąt i odpustów w parafii: na Święto Przemienienia Pańskiego i na obecny – z okazji św. Mikołaja.

Warto odwiedzić Wolę Zarczycką i pomodlić się w tej wspaniałej świątyni przy okazji jej zwiedzania. A wiosną, w maju dodatkowo podjechać do jedynego w tej części Europy pobliskiego Rezerwatu Przyrody Azalii Pontyjskiej, znajdującego się w przysiółku Kołacznia i podziwiać jej jakże unikalne kwiaty.