W czwartek 19 lutego z różnych stron Polski przybyli do Bieżanowa goście zaproszeni na dwudniową, zorganizowaną przez krakowski oddział IPN-u, Stowarzyszenie Patriotyczne im. ks. Adolfa Chojnackiego (SPACH) i parafię pw. Narodzenia NMP w Krakowie-Bieżanowie, konferencję naukową „Sen o wolności głód nadziei”. Wydarzenie upamiętniało trwającą 194 dni głodówkę, którą 30 lat temu, w Środę Popielcową (19 lutego 1985 r.) rozpoczęto w tym miejscu. Była to forma protestu przeciwko represjom wobec działaczy Solidarności i Kościoła.

Nastrój

Wywieszony na bramie kościoła transparent z napisem „Protest głodowy Bieżanów ’85” wprowadzał w nastrój sprzed lat. Podobnie jak obecność samochodów milicyjnych, które w ramach happeningu wyeksponowało Muzeum Ratownictwa w Krakowie. Również tam, gdzie przed 30 laty przebywali głodujący, wywieszono autentyczne transparenty z napisami: „Tu zawsze byliśmy wolni” albo: „Nie emigruj! Trzeba budować na gruzach komunizmu”. Całości dopełniała wystawa przedmiotów i zdjęć upamiętniających tamte wydarzenia, a nade wszystko uczestników – Polaków, którzy przyjeżdżali wówczas do Bieżanowa z różnych miast, miejscowości, a nawet wiosek. – W ramach przygotowań do konferencji, w pierwszej turze wysłałam 360 listów z informacją o przygotowywanej konferencji – wspomina Bogusława Jaglarz, prezes SPACH-u. Dodaje, że na ustalone już adresy zostały wysłane 72 zaproszenia, na które odpowiedziało, przyjeżdżając na konferencję do Bieżanowa, ponad 50 osób!

W ramach konferencji była możliwość, w kolejnych panelach, na przypomnienie historii czasów protestu głodowego. Już same tematy wykładów ukazujących sytuację Polaków w okresie PRL-u, działania SB, rolę Kościoła w niesieniu pomocy prześladowanym i nazwiska wykładowców, w tym m.in.: prof. Jana Żaryna, ks. prof. Józefa Mareckiego, ks. prof. Jacka Urbana, mogą uświadomić poziom i rangę bieżanowskiego spotkania. – Trzeba podkreślić, że referaty były przez prelegentów przygotowane bardzo solidnie – mówi z uznaniem proboszcz tutejszej parafii, ks. Bogdan Markiewicz i zaznacza, że prelekcje przybliżały sposoby działania państwa w tamtym czasie, a przede wszystkim mechanizm, który doprowadził do śmierci ks. Jerzego Popiełuszki i inwigilacji ks. Adolfa Chojnackiego oraz wielu innych zaangażowanych w walkę o odzyskanie wolności.

Uczucia

Wiele działo się również poza aulą parafialną. To był czas spotkań po latach i snucia wspomnień… Tu wszystko stawało się okazją do powrotu do przeszłości! Po oficjalnej, naukowej była również część artystyczna, na którą złożyły się przygotowane koncerty pieśni patriotycznych. Zaplanowano także czas na modlitwę. – Ogromnym przeżyciem dla wszystkich była Eucharystia – mówi ks. Markiewicz. Podkreśla, że w koncelebrze uczestniczyło ośmiu kapłanów! Warto dodać, że na zakończenie Mszy św. nastąpiło odsłonięcie i poświęcenie tablicy upamiętniającej katastrofę smoleńską.

Panel dyskusyjny, w którym swoje historie snuli uczestnicy głodówki, również wywoływał skrajne uczucia; od smutku i strachu, przez wzruszenie, do śmiechu i radości. – To, co mnie w tych ludziach najbardziej zaskoczyło, to ich niezwykła postawa – przyznaje Bogusława Jaglarz. – Oni nie mają pretensji, że w ciągu tych 30 lat pozostawali w cieniu, że państwo o nich zapomniało. Potrafili okazywać nam, organizatorom, wdzięczność za to spotkanie. Odnalazłam też w nich niezwykłe pokłady wiary i optymizmu, które pomimo wielu trudnych przeżyć, związanych także z obecną, często niełatwą sytuacją zdrowotną czy materialną, potrafili zachować.

Wspomnienia

Cieszy fakt, że IPN poprosił uczestników głodówki, aby spisali swoje wspomnienia i relacje z bieżanowskiego protestu. – Dzisiaj komuna, nawet jeżeli to są funkcjonariusze na emeryturze, próbuje się przedstawiać jako ci, którzy walczyli o Polskę, jaka była. To taka zbitka słowna w języku esbeckim, że służyli takiemu państwu, jakie było, a oni byli patriotami – mówił dr Maciej Korkuć, zachęcając do spisywania wspomnień. Podkreślał, że byli funkcjonariusze opowiadają różne niestworzone historie swoim dzieciom i porównywał to z sytuacją Niemców, którzy myślą, że ich rodzice pracowali np. w kantynie, a mordowali – naziści. – Trzeba powiedzieć prawdę o tym, co ci Polacy robili, i prawdę o tym, gdzie była prawdziwa odwaga i prawdziwe bohaterstwo – apelował dr Korkuć.

Swoistym wstępem do zapowiadanej publikacji jest przygotowany przez Stanisława Kumona specjalny numer gazetki parafialnej „Płomień”, w którym znajdują się zebrane publikacje na temat protestu głodowego i ks. Adolfa Chojnackiego. – Bardzo się cieszę, że doszło do tego spotkania – powiedział Stanisław Kumon. Równocześnie zauważył: – W moim przekonaniu najważniejsza jest przyszłość i pytania zadane na koniec konferencji: Co powinniśmy robić, oceniając sytuację dzisiaj? Jak nie stracić tego dorobku, który został wypracowany przez wspaniałych ludzi wiele lat temu? I tak naprawdę miałbym satysfakcję, gdybym wiedział, że to, czego byliśmy świadkami, będzie miało ciąg dalszy, że doczeka się następców, że będzie z tego płynąć nauka.

– Uważam, że ta konferencja była i bardzo udana, i potrzebna – ocenia ks. Bogdan Markiewicz. Podkreśla, że ożywiła patriotyzm i wiarę, że po raz kolejny przywołała postać ks. Chojnackiego. Zauważa: – To przypomina, że potrzeba wciąż takich kapłanów, którzy byliby z ludźmi, byliby wrażliwi na sprawy społeczne, a równocześnie, żeby to wszystko było kierowane bardzo głęboką wiarą.