W Litanii można wyróżnić sześć kategorii. Pierwsza – Kyrie eleison. Wstęp ten ustawia modlitwę, przypomina, że zawsze zwracamy się do Boga i Jego prosimy o zmiłowanie.
Druga – „Święta Maryjo, Święta Boża Rodzicielko, Święta Panno nad pannami”. Te trzy wezwania wywodzą się ze starożytnej Litanii do Wszystkich Świętych. Jest to jakby przedstawienie Maryi i przypomnienie dwóch podstawowych dogmatów maryjnych. Maryja stała się Bożą Rodzicielką, a Jej dziewiczość oznacza najczystsze oddanie się w miłości Bogu.
Pomóż w rozwoju naszego portalu
Trzecia – to dwanaście wezwań poświęconych kontemplacji Bożego macierzyństwa Maryi. Wszystkie rozpoczynają się od słowa „Matko”. „Matko przedziwna” wskazuje na wyjątkowość. „Matko Chrystusowa”, „Matko Stworzyciela”, „Matko Zbawiciela” – kierują wprost do Jezusa, który jest obiecanym przez Boga Mesjaszem i Zbawicielem. Boże macierzyństwo Maryi jest cudem Bożej łaski – stąd: „Matko łaski Bożej... nieskalana... najczystsza... dziewicza... nienaruszona... najmilsza... dobrej rady”. Tytuły te sławią potęgę i delikatność Bożego działania w życiu Maryi. Nieco inny sens ma tytuł „Matko Kościoła”. Wskazuje on na analogię między Kościołem a Maryją. Maryja zrodziła Zbawiciela, dziś Kościół „rodzi” Jezusa w sercach ludzi.
Reklama
Czwarta – to sześć wezwań kontemplacyjnych rozwijających tytuł „Panno nad pannami”. Chodzi tu o dziewictwo Maryi, o postawę Jej oblubieńczej relacji do Boga. Jest „Panną roztropną”, bo odpowiada na Bożą miłość bezgranicznym zawierzeniem, siłą kobiecej miłości, a w tej miłości jest element racjonalny. Jest zarazem „czcigodna, wsławiona, łaskawa, wierna”– określenia te sławią oblubieńczą miłość Maryi. „Panno można” – duchowo mocna.
Piąta – o korzeniach biblijnych. „Zwierciadło sprawiedliwości” – w Starym Testamencie sprawiedliwość to synonim świętości. Maryja jest odbiciem sprawiedliwości samego Boga. „Stolico mądrości” – w Maryi zamieszkał Jezus – wcielona Mądrość Boga. Dlatego jest Ona stolicą (łac. sedes – oznacza tron, siedzibę, mieszkanie) mądrości Bożej. „Przybytku Ducha Świętego” – łac. vas – oznacza naczynie, instrument. Maryja jest duchowym naczyniem napełnionym chwałą Boga i „sławnym pobożnością”. „Różo duchowna” – kwiat jest symbolem piękna, życia, delikatności, uroku. Tytuł ten zwraca uwagę na duchowe piękno Maryi. „Wieżo Dawidowa” – to wezwanie przypomina o żydowskim pochodzeniu Maryi. Król Dawid był dla Izraela symbolem dobrego władcy. Wybudował w Jerozolimie fortecę z obronnymi wieżami. Maryja jest Wieżą Dawidową, bo w Jej życiu spełniają się proroctwa Mesjasza, Nowego Dawida. „Wieżo z kości słoniowej” – określenie to nawiązuje do Pieśni nad pieśniami. Kość słoniowa to szlachetny materiał, a wieża kojarzy się z siłą, obroną, górowaniem nad ziemią. Maryja jest obronną „fortecą” przeciwko atakom Złego. „Domie złoty” – to wezwanie kojarzy się ze skromnym, ale najcenniejszym domem w Nazarecie. „Arko przymierza” – aluzja biblijna, nawiązująca do skrzyni, w której Izraelici przechowywali tablice z przykazaniami. Był to symbol przymierza z Bogiem i znak Jego obecności wśród ludzi. Maryja była nową „arką”, bo nosiła w sobie Jezusa. „Bramo niebieska” – tytuł wskazuje na niebo, dokąd Maryja została wzięta z duszą i ciałem. „Gwiazdo zaranna” – łac. stella matutina określało w starożytności Wenus (planeta ta jest widoczna nad horyzontem przed wschodem słońca). Maryja poprzez swoje niepokalane poczęcie jest zwiastunką nadchodzącego odkupienia. Wezwania: „Uzdrowienie chorych”, „Ucieczko grzesznych”. „Pocieszycielko strapionych”, „Wspomożenie wiernych” i wcześniejsze „Przyczyno naszej radości” ukazują Maryję jako tę, która wyprasza nam u Boga szczególne łaski i wspomaga w różnych okolicznościach życia.
Ostatnia grupa odnosi się do królewskiej godności Maryi. Królewskość Maryi oznacza Jej wyjątkowy udział w królowaniu Chrystusa. Maryja jest ponad aniołami, patriarchami, prorokami, apostołami, męczennikami, wyznawcami, dziewicami i wszystkimi świętymi, ponieważ wyprzedza wszystkich w miłości i pokornej służbie Bogu i ludziom. Jej modlitwa wyprasza pokój, chroni rodziny. W pobożności maryjnej wyjątkowe miejsce zajmuje Różaniec (wskazuje na to tytuł „Królowo Różańca św.”). Polacy zaś czczą Maryję jako patronkę ojczyzny (tytuł „Królowo Polski”).