Reklama

Zbliża nas teologia

Na Uniwersytecie Kardynała Stefana Wyszyńskiego i Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej w Warszawie w dniach 16-17 listopada br. odbywała się konferencja pt. „200 lat teologii uniwersyteckiej w Warszawie”. Teologowie chrześcijańscy chcieli przez sympozjum podkreślić uprawianie od 200 lat tej akademickiej dyscypliny nauki w stolicy

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Przewodniczący Rady Naukowej Konferencji Episkopatu Polski bp prof. Andrzej Dziuba przekonywał: – Doświadczać teologii to coś pięknego. Pozwala ona na wszechstronny ogląd świata i ciągłe odwoływanie się do Boga. Teolog będzie jednak zawsze u początku drogi. Tylko teolog, który się modli, nie popadnie w narcyzm. Jeśli nie zrozumie on źródeł swojego powołania, staje się fałszerzem Ewangelii – ostrzegał Biskup Łowicki. Hierarcha podkreślił, że potrzeba dziś wierzących teologów, którzy będą dobrze rozumieli poczucie swojej misji.

Ksiądz rektor Szweykowski ocalił wydział

O historii teologii katolickiej w Warszawie w ostatnich 200 latach opowiadał o. prof. Jacek Salij OP. Zwrócił uwagę na fakt, że pierwszym rektorem Uniwersytetu Warszawskiego była osoba duchowna – ks. prof. Wojciech Szweykowski, a Wydział Teologiczny był jednym z głównych na powołanej przez cara Aleksandra I w 1816 r. uczelni. Drogi Wydziału Teologicznego nie były jednak usłane różami. W 1823 r. jego istnienie było zagrożone. Z inspiracji senatora Nowosilcowa władze oświatowe zarządziły natychmiastowy powrót studiujących na wydziale kleryków do swoich seminariów diecezjalnych. – W miejsce Wydziału Teologicznego planowano powołać Seminarium Główne, co miało być próbą narzucenia józefińskiego modelu kształtowania duchowieństwa przede wszystkim na osoby lojalne wobec państwa – zauważył o. prof. Salij. Ksiądz rektor Szweykowski wydział jednak ocalił. Ale już w 1831 r. – w ramach represji popowstaniowych – cały warszawski uniwersytet, a zatem również Wydział Teologiczny, został zamknięty. Jego miejsce zajęła powołana przez cara i finansowana przez rząd Królestwa Warszawska Akademia Duchowna Rzymsko-Katolicka.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Na Uniwersytecie Warszawskim

Restauracja autentycznego Uniwersytetu Warszawskiego nastąpiła w 1915 r., po odejściu z Warszawy wojsk rosyjskich. Wydział Teologiczny rozpoczął swoją działalność w maju 1918 r. Ponieważ w 1919 r. rozpoczęto na uczelni procedurę zakładania Wydziału Teologii Ewangelickiej, wydział zmienił nazwę na Wydział Teologii Katolickiej.

Reklama

Po II wojnie światowej wydział wznowił swoją działalność jesienią 1945 r. Na skutek uchwał Rady Ministrów z sierpnia 1954 r. na UW i UJ przestały istnieć wydziały teologiczne. Powołano do istnienia Akademię Teologii Katolickiej, która przez 45 lat była czołowym katolickim ośrodkiem myśli teologicznej w Polsce.

Od ATK do UKSW

Historię instytucji i struktur teologii uniwersyteckiej w Warszawie przedstawił ks. prof. Roman Bartnicki, były rektor UKSW. Przybliżył trudny proces przekształcania Akademii Teologii Katolickiej w Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego. Przypomniał, że początkowo były plany, aby połączyć ATK z Papieskim Wydziałem Teologicznym. Później jednak zaniechano tego zamiaru. – To św. Janowi Pawłowi II zawdzięczamy zaakceptowanie nowej koncepcji uniwersytetu. Sejm Rzeczypospolitej 3 września 1999 r. specjalną uchwałą powołał do istnienia UKSW – wspominał ks. prof. Bartnicki. Były rektor UKSW przedstawił także obecną strukturę Wydziału Teologicznego, dzielącego się na instytuty i katedry.

– Polscy duchowni ewangeliccy z trzech zaborów studiowali na terenach państw zaborczych. 4 stycznia 1921 r. założono w Warszawie Studium Teologii Ewangelickiej, a w latach 1925-39 przy UW istniało Studium Teologii Prawosławnej, którego jednak po wojnie nie restytuowano, w przeciwieństwie do Wydziału Teologii Ewangelickiej. Tenże przekształcił się po wojnie w Chrześcijańską Akademię Teologiczną – opowiadał prof. Karol Karski z ChAT.

Świetna współpraca

A jak układała się współpraca ekumeniczna warszawskich wydziałów teologicznych? Droga współpracy prowadziła od izolacji do owocnego dialogu. – Przełamanie wzajemnej izolacji nastąpiło w 1974 r., kiedy powstała Komisja Konferencji Episkopatu Polski ds. Ekumenizmu. W 1983 r. wykłady z teologii ekumenicznej na ATK powierzono teologom ewangelickim. Z czasem współpraca ChAT z ATK stawała się czymś oczywistym. Dziś możemy powiedzieć, że układa się ona świetnie – organizujemy sympozja międzywyznaniowe, wzajemnie recenzujemy prace doktorskie i habilitacyjne – wyliczał prof. Karski. – Gdyby nie było rzymskokatolickich rektorów, którzy rozumieli potrzebę teologii w szerokim zakresie i potrafili przełamać to, co dla ówczesnych władz było bardzo trudne, czyli utożsamianie ewangelików z Niemcami, a prawosławnych z Rosjanami, to nie doszłoby w ogóle do organizacji teologii prawosławnej na UW. Kościół prawosławny bardzo wiele zawdzięcza również wymianie kadrowej między wyznaniami chrześcijańskimi. To bez wątpienia wpłynęło na bardzo dobrą współpracę między dzisiejszym UKSW a ChAT – zauważył ks. dr Doroteusz Sawicki z Kościoła prawosławnego.

Reklama

Alma Mater polskich teologów

Akademia Teologii Katolickiej jako główny ośrodek myśli teologicznej w Polsce uformowała liczną kadrę profesorską, która zasilała później powstające wydziały teologiczne w kraju. – Byliśmy formowani przez ludzi ze środowiska warszawskiego, to byli nasi mistrzowie, którzy kształtowali charakter naszego środowiska teologicznego – powiedział ks. prof. Jerzy Bagrowicz z UMK w Toruniu. Podkreślił, że na UMK wszystkie kierunki brały sobie za wzór teologię i oczekiwały na dialog i współpracę z nią. I tak jest do dzisiaj. Dla ks. prof. Pawła Bortkiewicza TChr z UAM w Poznaniu czas spędzony na ATK był przede wszystkim doświadczeniem wspólnoty, bardzo zżytej i szybko wymieniającej myśli. – Nie było między nami rywalizacji. Każdy wnosił etos regionalny czy środowiskowy. Wzajemnie się ubogacaliśmy – wspominał chrystusowiec. Również teologia na Śląsku wiele zawdzięcza swojej „Alma Mater”, którą była Akademia Teologii Katolickiej. – Impulsem dla księży na Śląsku do studiowania w Warszawie było wsparcie, jakiego ATK udzielił kard. Stefan Wyszyński. To zdecydowało – mówił ks. dr hab. Henryk Olszar z Uniwersytetu Śląskiego.

Reklama

Teoria praktyki

Spojrzenie na historię teologii w Warszawie przedstawili także duchowni innych wyznań chrześcijańskich. O badaniach w zakresie teologii systematycznej na Wydziale Teologii Ewangelickiej UW i w ChAT opowiadał bp dr hab. Marcin Hintz, prof. ChAT, a w zakresie teologii starokatolickiej – dr hab. Borys Przedpełski, prof. ChAT. Ks. dr Andrzej Baczyński przybliżył historię studium teologii prawosławnej na UW, z kolei ks. dr hab. Bogusław Milerski, prof. ChAT, rektor ChAT, podkreślił, że teologia jest teorią praktyki życia kościelnego. – Teologia jako nauka wznosi się ponad praktykę, aby ją krytycznie uświadamiać – powiedział rektor ChAT i wskazał, że teologia przynależy do ChAT, stanowi jej centrum, jest transdyscyplinarna i uprawiana, aby krytycznie patrzyła na życie Kościoła.

Wspólna deklaracja

Dziekani wydziałów teologicznych: UKSW – ks. prof. Piotr Tomasik i ChAT – dr hab. Jerzy Ostapczuk, prof. ChAT, podpisali wspólną deklarację, w której wyrażają przekonanie o szczególnej roli teologii w świecie współczesnym i w uniwersytetach. Podkreślają także, że teologia uniwersytecka stanowi niezbywalny element życia akademickiego w Warszawie. Teologowie różnych wyznań zaświadczają wspólnie o dążeniu do jedności chrześcijaństwa. Znakami tych starań są pojednanie oraz przebaczenie. „Chcemy wspólnie dbać o obecność teologii w uniwersyteckich debatach, wzajemnie się wspierać i uczyć od siebie” – napisali we wspólnej deklaracji.

Dwudniowa konferencja, nad którą honorowy patronat objął prezydent RP Andrzej Duda, była pierwszym tego typu spotkaniem pracowników wydziałów teologicznych UKSW i ChAT. Wiele wskazuje na to, że stanie się impulsem do jeszcze owocniejszego dialogu ekumenicznego nie tylko w stolicy, ale też w całej Polsce.

2016-11-23 09:53

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Pogrzeb bez Mszy św. w czasie Triduum Paschalnego

[ TEMATY ]

duszpasterstwo

pogrzeb

Eliza Bartkiewicz/episkopat.pl

Nie wolno celebrować żadnej Mszy świętej żałobnej w Wielki Czwartek - przypomina liturgista ks. Tomasz Herc. Każdego roku pojawiają się pytania i wątpliwości dotyczące sprawowania obrzędów pogrzebowych w czasie Triduum Paschalnego i oktawie Wielkanocy.

Ks. Tomasz Herc przypomniał, że w Wielki Czwartek pogrzeb odbywa się normalnie ze śpiewem. Nie wolno jednak tego dnia celebrować żadnej Mszy Świętej żałobnej. W kościele sprawuje się liturgię słowa i obrzęd ostatniego pożegnania. Nie udziela się też uczestnikom pogrzebu Komunii świętej.

CZYTAJ DALEJ

Projekt zmian kodeksu karnego: zakazana dyskryminacja m.in. ze względu na tożsamość płciową i orientację seksualną

2024-03-27 20:19

[ TEMATY ]

prawo

Adobe Stock

Na stronach RCL opublikowano projekt ministerstwa sprawiedliwości nowelizacji Kodeksu karnego, który zakłada rozszerzenia katalogu przesłanek zakazanej dyskryminacji o kwestie płci, tożsamości płciowej, wieku, niepełnosprawności oraz orientacji seksualnej.

Na stronach rządowego Centrum Legislacji opublikowany został projekt ustawy o zmianie ustawy – Kodeks karny, który - jak zapowiada ministerstwo sprawiedliwości - ma wzmocnić ochronę przed przestępczymi zachowaniami motywowanymi przesłankami dyskryminacyjnymi ze względu na niepełnosprawność, wiek, płeć, orientację seksualną i tożsamość płciową.

CZYTAJ DALEJ

Sandomierz: Msza Krzyżma

2024-03-28 16:57

[ TEMATY ]

bp Krzysztof Nitkiewicz

diecezja sandomierska

Msza Krzyżma

Marian Sztajner/Niedziela

Przedpołudniowa liturgia Mszy św. Krzyżma w sandomierskiej bazylice katedralnej była wyrazem jedności duchowieństwa, które posługuje w Kościele lokalnym. Z bp. Krzysztofem Nitkiewiczem, Mszę celebrowali biskup pomocniczy senior Edward Frankowski oraz duchowni przybyli z parafii diecezji sandomierskiej. W modlitwie uczestniczyło około 500 ministrantów, dziewczęta z ruchów katolickich, wspólnota Wyższego Seminarium Duchownego, siostry zakonne oraz wierni.

Na początku wygłoszonej homilii, bp Nitkiewicz podziękował prezbiterom za codzienną posługę: "Dzisiejsza poranna liturgia jest swoistą osią, wokół której obraca się nasze życie. Tym bardziej więc dziękuję wam za to, że tu jesteście i że możemy razem koncelebrować Eucharystię. Korzystając z okazji, pragnę wyrazić wdzięczność za wielką troskę, jaką otaczacie wiernych, za posługę w świątyni, za katechezę, za opiekę nad chorymi. Dziękuję za to, że jesteście dobrymi gospodarzami i kustoszami kościelnego patrymonium. Dziękuję księżom pełniącym funkcje diecezjalne oraz kapłanom zakonnym, angażującym się chętnie w życie naszego Kościoła lokalnego".

CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję