Reklama

Kultura

Frazy jak zniczowe płomyki

Są kompozycje, które wpisały się w nurt zadumy towarzyszącej ostatnim pożegnaniom. Oczywiście, nie cechuje ich zawrotne tempo, raczej wydaje się, że z każdą kolejną nutą pogrążają się w mroku mogiły, frazami korespondując z powagą chwili.

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Paradoksalnie można wręcz mówić o pewnej liście dzieł, które najczęściej pojawiają się w chwilach, kiedy towarzyszymy ostatnim pożegnaniom. Taki kanon wykreowały czas i... owoce popkultury, w której muzyka – zwłaszcza ta ilustracyjna – nierzadko staje się dodatkowym aktorem. Ilekroć myślimy: my, Polacy, pierwsze skojarzenie zmierza ku Fryderykowi Chopinowi i jego Marszowi żałobnemu. Dokładniej to III część Sonaty fortepianowej nr 2 b-moll op. 35. Co ciekawe, sam Marsz żałobny powstał 2 lata wcześniej niż całe dzieło datowane na 1839 r. Wielokrotnie orkiestrowane jest dzisiaj pewnego rodzaju ikoną znaną na całym świecie, utworem grywanym zarówno w cmentarnych kaplicach, jak i w olbrzymich świątyniach. Zagrano ją w czasie pożegnania królowej Elżbiety II; Chopinowska kompozycja zabrzmiała jako oficjalnie wymieniona w gronie dwóch polskich. A czy wiedzą Państwo, o jakiej drugiej mowa? O skomponowanie jednego z dzieł towarzyszących ceremonii w katedrze westminsterskiej została poproszona Roxanna Panufnik. Fakt ten odnotowały najważniejsze światowe agencje, tym bardziej że za zamówieniem stał sam ówczesny książę Karol (dzisiejszy król).

Reklama

Jeśli szukać kompozycji uznawanej za najpopularniejszą w kręgu tych towarzyszących ceremoniom pogrzebowym, na pierwszy plan wysuwa się Adagio na smyczki (Adagio for Strings) Samuela Barbera. Abstrahując od tego, że jest to genialna kompozycja, fakt, iż wpisała się w popkulturę za sprawą obecności w filmach (m.in. Hair, Pluton), procentuje również obecnością – aż trudno uwierzyć – w rankingach. Jak choćby w tym z 2004 r., kiedy to radio BBC głosami słuchaczy uznało ją za najsmutniejszą kompozycję wszech czasów (wyprzedziła Lament Dydony z Dydony i Eneasza Henry’ego Purcella, Adagietto z V symfonii Gustava Mahlera, Metamorfozy Ryszarda Straussa oraz standard Gloomy Sunday w interpretacji Billie Holiday).

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Wracając do Barbera, jest to autoadaptacja II części jego własnego Kwartetu smyczkowego op. 11, której dokonał w tym samym roku co pierwowzór – 1936. Pierwsze wykonanie poprowadził sam Arturo Toscanini, kiedy to w radiowym studiu prowadził Orkiestrę Symfoniczną NBC. Warto wiedzieć, że również Barber szybko dostrzegł samoistną siłę kompozycji i dokonał kolejnej adaptacji, czyniąc znane na całym świecie frazy podkładem (tłem) do chóralnego Agnus Dei. Dzisiaj łatwo usłyszeć tę kompozycję jako muzykę tła w telewizyjnych relacjach z nekropolii. Nie inaczej jest ze wspomnianym Adagietto z V symfonii Mahlera, które bardzo często pojawia się w filmach, a zaanektowane do Śmierci w Wenecji przez Luchino Viscontiego wykreowało kolejny kanon kultury masowej. O ile ten klasyczny kinowy obraz można zaliczyć do popkultury. Śmiem twierdzić, że nie można, z uwagi na fakt, iż mamy do czynienia z kulturą wysoką. Co tu ukrywać, harfowe arpeggia to również kanon muzyki – tak samo wyróżnik jak emanacja geniuszu kompozytora.

I wreszcie na koniec zostawiłem Lacrimosę z Requiem Wolfganga Amadeusza Mozarta, ale czemu tu się dziwić, skoro muzyka wpisana w Mszę żałobną z założenia ma w sobie nie tylko ciężar ostatniego pożegnania, ale i światło przejścia do życia wiecznego. Nie inaczej jest z Requiem Gabriela Fauré. Jak sami Państwo widzą, o tej muzyce można by pisać wiele, chociażby idąc tropem epok czy biografii kompozytorów. Pełna piękna w ujęciu nie tylko artystycznym, ale i rozedrganych emocji nie pozostawia nas obojętnymi. I tak wszak miało być.

2023-10-30 18:17

Oceń: +1 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Towarzystwo krzewiące kulturę

Niedziela sosnowiecka 50/2020, str. V

[ TEMATY ]

muzyka

Sosnowiec

muzyka klasyczna

Towarzystwo Muzyczne w Sosnowcu

Lidia Grychtołówna gra podczas Inauguracji Towarzystwa Muzycznego w Sosnowcu

Lidia Grychtołówna gra podczas Inauguracji Towarzystwa Muzycznego  
w Sosnowcu

Z Pawłem Kochem, koordynatorem wydarzeń artystycznych Towarzystwa Muzycznego im. I. J. Paderewskiego w Sosnowcu, rozmawia ks. Tomasz Zmarzły.

ZT: Od kiedy działa w Sosnowcu Towarzystwo Muzyczne im. Ignacego Jana Paderewskiego?
CZYTAJ DALEJ

Prośmy Pana o serce czyste i otwarte

2024-10-16 09:26

[ TEMATY ]

homilia

rozważania

Adobe Stock

Rozważania do Ewangelii Łk 14, 15-24.

Wtorek, 5 listopada
CZYTAJ DALEJ

Zarzut usiłowania zabójstwa dla zatrzymanego w sprawie pobicia księdza ze Szczytna

2024-11-05 16:19

[ TEMATY ]

prokuratura

pixabay.com

Zarzut usiłowania zabójstwa przedstawiła prokuratura w Szczytnie zatrzymanemu w tej sprawie 27-letniemu mężczyźnie - poinformowała PAP prokuratura. Pobity ksiądz Lech Lachowicz w krytycznym stanie przebywa w szpitalu.

Rzecznik prasowy Prokuratury Okręgowej w Olsztynie Daniel Brodowski poinformował PAP, że w szczycieńskiej prokuraturze trwa przesłuchanie zatrzymanego 27-latka. "W zależności od wyjaśnień zatrzymanego prokurator będzie podejmował decyzję co do tego, czy występuje z wnioskiem o tymczasowy areszt" - podał PAP prokurator Brodowski.
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję