W dniu 23 kwietnia Centralna Komisja do Spraw Stopni i Tytułów przyznała Wydziałowi Filologiczno-Historycznemu Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie uprawnienia do nadawania stopnia naukowego doktora habilitowanego nauk humanistycznych w dyscyplinie historia. Ta decyzja posiada ogromne znaczenie nie tylko dla samej Akademii, lecz także dla całego społeczeństwa naszego miasta. Uprawnienia nadawania stopnia naukowego doktora habilitowanego dotychczas posiadała jedynie Politechnika Częstochowska w zakresie typowych dla siebie dyscyplin. Natomiast w dziedzinie nauk humanistycznych Wydział Filologiczno-Historyczny Akademii im. Jana Długosza otrzymał jako pierwszy uprawnienia w tej dziedzinie. Dla uczelni jest to bardzo ważne wydarzenie, bowiem częstochowskie środowisko naukowe, skupiające wielu samodzielnych pracowników w zakresie nauk humanistycznych od tego momentu posiada możliwość nie tylko przyjmować w swoje podwoje samodzielnych pracowników naukowych wywodzących się z obcych środowisk naukowych, ale Akademia im. Jana Długosza będzie mogła promować samodzielnych pracowników naukowych na własnym Wydziale Filologiczno-Historycznym zarówno dla własnych celów dydaktyczno-naukowych, jak też będzie mogła służyć w tej ważnej dziedzinie bratnim środowiskom naukowym.
Droga do uzyskania powyższych uprawnień, jak zwykle, była długa i mozolna. Brak samodzielnych pracowników naukowych w środowisku częstochowskim był zawsze dotkliwie odczuwany. Jeszcze w okresie okupacji hitlerowskiej Uniwersytet Ziem Zachodnich w Częstochowie działał jedynie dzięki samodzielnym pracownikom naukowym, wywodzącym się ze środowisk naukowych Poznania, Warszawy i Lwowa. Brak autorytetów naukowych w mieście pod Jasną Górą powodował rozproszenie naukowców wywodzących się z Częstochowy. Natomiast w miejscowym środowisku nie było czynnika integrującego inteligencję w mieście. Wybitni naukowcy, związani z Częstochową prowadzili działalność akademicką w innych środowiskach.
Badania historyczne zawsze miały służyć nie tylko poznawaniu minionych czasów, ale zgodnie z dewizą „historia est magistra vitae” miały pomagać rozwiązywać aktualne problemy zarówno w życiu społecznym, jak i indywidualnym. Jednostką akademicką, która kształci w zakresie historii w Akademii jest Instytut Historii, którego początki sięgają lat transformacji ustrojowej w Polsce. To wówczas projekt wysunięty przez pracowników naukowych Andrzeja J. Zakrzewskiego i Aleksandra Swieżawskiego został zaakceptowany przez rektora Wyższej Szkoły Pedagogicznej prof. dr. hab. Edwarda Polanowskiego. Utworzony Instytut Filozoficzno-Historyczny pod kierownictwem dyrektorów prof. A. J. Zakrzewskiego i dr. Marcelego Antoniewicza dawał możliwość prowadzenia zajęć dydaktycznych, ale przede wszystkim pozwalał prowadzić szeroko pojęte badania naukowe w tym kierunku. W imię właściwie rozumianej „univeristas magistrorum ac studentium” takie badania mogli podejmować zarówno pracownicy naukowi, jak i młodzież akademicka pod kierunkiem swoich mistrzów. Owocem tej działalności były liczne publikacje pracowników naukowych oraz równie liczne prace licencjackie i magisterskie absolwentów Instytutu.
Instytut Filozoficzno-Historyczny wkrótce został podzielony na zakłady dydaktyczno-naukowe, które składały się z samodzielnych pracowników naukowych oraz adiunktów i asystentów. W każdym zakładzie wytworzyła się swego rodzaju vita communis, co czyniło codzienną pracę bardziej owocną, wzbogaconą życzliwym doświadczeniem pracowników w zakładach. W pracy dydaktycznej byli zatrudnieni doświadczeni nauczyciele akademiccy, którzy wiedzę historyczną nie tylko przekazywali zgodnie z zasadami dydaktyki, ale poprzez własną działalność naukowo-pisarską stawali się wzorami dla swoich studentów w działalności badawczej. Plon tej działalności został zaprezentowany w „Księdze Jubileuszowej 10-lecia Instytutu”. Jest to ze wszech miar dorobek imponujący, posiadający swoją gravitas naukową, właściwą środowisku akademickiemu.
Wielkim wydarzeniem w dziejach Instytutu była decyzja Centralnej Komisji do Spraw Tytułu Naukowego i Stopni Naukowych w dniu 29 stycznia 2001 r. przyznająca Wydziałowi Filologiczno-Historycznemu WSP w Częstochowie uprawnienia do nadawania stopnia naukowego doktora nauk humanistycznych w dyscyplinie historia. Wieloletnie starania, podejmowane przez rektora uczelni prof. Ryszarda Szweda (obecnie rektorem Akademii im. Jana Długosza jest prof. dr hab. Janusz Berdowski) i dziekana Wydziału prof. Tadeusza Srogosza oraz dyrektora Instytutu dr. Marcelego Antoniewicza zakończyły się tym sukcesem.
Aktualnie Wydział Filologiczno-Historyczny Akademii, którego działalnością kieruje dziekan prof. dr hab. Andrzej J. Zakrzewski, liczy 6 instytutów: filologii polskiej, historii, filologii obcych, nauk politycznych, administracji oraz zarządzania i marketingu. Natomiast Instytut Historii, którego dyrektorem jest dr Marceli Antoniewicz, posiada 7 zakładów, na czele których stoją samodzielni pracownicy naukowi. Nadto w Instytucie pracuje 5 samodzielnych pracowników naukowych. We wszystkich zakładach pracują także adiunkci i asystenci.
Przyznanie uprawnień nadawania stopnia naukowego doktora habilitowanego nauk humanistycznych w dyscyplinie historia Wydziałowi Filologiczno-Historycznemu Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie jest wyrazem uznania dla wielkiego wysiłku dydaktycznego i naukowego samodzielnych pracowników naukowych oraz młodszej kadry naukowej przez najwyższe instytucje naukowe w Polsce, ale także zobowiązaniem do kontynuacji tej działalności i podnoszenia jej na jeszcze wyższy stopień kształcenia młodzieży studenckiej oraz osobistej działalności naukowej nauczycieli akademickich wszystkich stopni i stanowisk.
Pomóż w rozwoju naszego portalu