Reklama

Niezwykła kolekcja

Niedziela przemyska 24/2012

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Kościół potrzebuje sztuki, aby głosić orędzie, które powierzył mu Chrystus” - pisał w liście do artystów Jan Paweł II. Sztuka sakralna pomaga wyrazić piękno samego Stwórcy, a także pomaga zbliżyć się do wielkiej Tajemnicy, jaką On sam jest dla świata.
W jednej z sal krasiczyńskiego zamku znajduje się niezwykła kolekcja. Są to przepiękne XVIII-wieczne ornaty z istniejącej tutaj tzw. manufaktury hrabiny Ludwiki Potockiej. Szaty liturgiczne początkowo były zwykłym codziennym strojem. Synod w Toledo (633) określił wyraźnie strój duchownych: ornat i albę oraz stułę. Ornat wywodzi się z wierzchniej szaty rzymskiej (tzw. paenula), która była rodzajem płaszcza bez rękawów, z jednym tylko małym otworem na głowę. Ornatu używano przy wszystkich czynnościach kapłańskich. Od trzynastego stulecia obcinano go z boku tak, by nie krępował ruchów rąk, na skutek tego w XVII wieku mamy już tylko pozostawione dwie części materiału spadające na plecy i na piersi. Wiele ornatów wykonywanych przez wieki to unikalne dzieła sztuki. Ornaty początkowo były białe i purpurowo-karminowe (papież używał czarnego ornatu na białą albę). Innocenty III, w XIII wieku określił liturgiczne kolory: biały, czerwony, fioletowy i zielony. Na pogrzebach używano również ornatów w kolorze czarnym - jako znak żałoby. Obowiązujący powszechnie w całym Kościele kanon kolorów liturgicznych ogłosił Pius V, 15 lipca 1570 r., w Mszale Rzymskim. Obecnie Kościół używa sześciu kolorów ornatów: białego, czerwonego, zielonego, fioletowego, czarnego i różowego (wprowadzony w 2002 r.). Biały to kolor radosny, używany jest: w Boże Narodzenie i w okresie Wielkanocnym oraz w święta ku czci Chrystusa (poza Meką) i wspomnienia świętych niebędących męczennikami, a także w święta maryjne. Kolor czerwony symbolizuje krew przelaną za wiarę, używa się go we wspomnienia męczenników, w Niedzielę Palmową, w Wielki Piątek, w uroczystość Zesłania Ducha Świętego. Kolor zielony przeznaczony jest na tzw. okres zwykły, fiolet (kolor pokutny) przywdziewają celebransi w Adwent i Wielki Post, a także podczas Mszy św. pogrzebowych (czasami używany jest ornat czarny). Kolor różowy oznacza radość ze zbliżających się świąt, różowe ornaty widzimy w III Niedzielę Adwentu (Gaudete) i IV Niedzielę Wielkiego Postu (Laetare). Jest jeszcze uniwersalny kolor ornatu - złoty, dawniej bardzo często używany; zastępuje on, prócz fioletu, wszystkie inne kolory (może być używany w Niedzielę Wielkanocną oraz w Boże Narodzenie).
Na zamku w Krasiczynie Ludwika z Mniszchów Potocka urządziła pracownię, w której stworzono ponad sto ornatów mszalnych i innych szat liturgicznych. Szatami obdarowywała hrabina rozliczne kościoły w całej Rzeczypospolitej m.in. w Lublinie i Wrocławiu. W manufakturze Potockiej pracowały panny z tzw. dobrych domów, a wykonane ornaty były darowane w określonych intencjach jako wota. Ornaty z pracowni hrabiny Potockiej znajdujemy dzisiaj w Krasiczynie, a także w Muzeum Diecezjalnym w Przemyślu. Część eksponowana jest właśnie na zamku w Krasiczynie. Kiedy w 1751 r. zmarł Jan Tarło, stronnik króla Augusta II Sasa, zamek odziedziczyła znana już nam hrabina Ludwika Potocka. Po licznych najazdach Kozaków zamek był mocno zniszczony, dlatego hrabina Potocka dokonywała stopniowej jego modernizacji. Otynkowano mury, a także nadbudowano piętro w skrzydle północnym. Hrabina objęła także mecenat artystyczny nad budową wielu kościołów, m.in. dokończyła budowę kościoła parafialnego w Krasiczynie, doprowadzając do jego konsekracji, której dokonał bp Wacław Hieronim Sierakowski w 1760 r.
Wspomniane ornaty eksponowane są w jednej z zamkowych sal. Większość zastosowanych na ornatach z manufaktury Potockiej haftów wykonana jest ściegiem łańcuszkowym, płasko i ściśle przylegającym do tła, są także takie, które wykonano tzw. ściegiem tureckim. Misterne hafty wykonane są na jedwabiu i na weneckim aksamicie. Motywy hafciarskie na szatach zawierają rozmaite sceny starotestamentowe, sceny Ukrzyżowania, motywy maryjne oraz eschatologiczne. W Krasiczynie znajdziemy szczególnie piękny ornat przedstawiający Najświętszą Maryję Pannę jako wybawicielkę Dusz Czyśćcowych, a także ornat, na którym przedstawiono szkielet człowieka z kosą - symbol śmierci i znikomości ludzkiego życia, zapewne używany podczas uroczystości pogrzebowych.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

2012-12-31 00:00

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Powiedzieć Bogu „tak”

2024-04-29 09:09

[ TEMATY ]

modlitwa o powołania

Rokitno sanktuarium

Paradyż sanktuarium

piesza pielgrzymka powołaniowa

Katarzyna Krawcewicz

W pielgrzymce szło ponad 200 osób

W pielgrzymce szło ponad 200 osób

27 kwietnia z Paradyża wyruszyła kolejna piesza pielgrzymka powołaniowa do Rokitna – w tym roku pod hasłem „Powołanie – łaska i misja”. Szlakiem wędrowało ponad 200 osób.

Pielgrzymi przybyli do Paradyża w sobotni poranek z kilku punktów diecezji. Na drogę pobłogosławił ich bp Tadeusz Lityński, który przez kilka godzin towarzyszył pątnikom w wędrówce. – Chcemy dziś Panu Bogu podziękować za wszelki dar, za każde powołanie do kapłaństwa, do życia konsekrowanego. Ale także chcemy prosić. Papież Franciszek 21 stycznia po zakończeniu modlitwy Anioł Pański ogłosił Rok Modlitwy, prosząc, aby modlitwa została zintensyfikowana, zarówno ta prywatna, osobista, jak też i wspólnotowa, w świecie. Aby bardziej stanąć w obecności Boga, bardziej stanąć w obecności naszego Pana – mówił pasterz diecezji. - Myślę, że pielgrzymka jest takim czasem naszej bardzo intensywnej modlitwy. Chciałbym, żebyśmy oprócz tych wszystkich walorów poznawczych, turystycznych, które są wpisane w pielgrzymowanie, mieli również na uwadze życie modlitwy.

CZYTAJ DALEJ

Świdnica. Siejba Słowa na Peryferiach. Głos prawdy w erze dezinformacji

2024-04-29 08:46

[ TEMATY ]

Świdnica

bp Ignacy Dec

siejba słowa na peryferiach

ks. Mirosław Benedyk/Niedziela

Siejba słowa na peryferiach

Siejba słowa na peryferiach

"Życzę, aby Czytelnicy tych codziennych sentencji znaleźli coś dla siebie, co ich przybliży do Pana Boga i drugiego człowieka" – napisał bp Ignacy Dec w siódmym tomiku Siejby Słowa na Peryferiach.

W najnowszej publikacji bp Ignacy Dec zbiera swoje refleksje i myśli, które regularnie publikuje w przestrzeni medialnej, głównie na popularnej Platformie X, dawniej znanej jako Twitter. Siódmy już tom serii prezentuje Twitty z roku 2023, ukazujące się w postaci cyfrowej, a teraz zebrane i opublikowane w wersji papierowej.

CZYTAJ DALEJ

To praca jest dla człowieka

2024-04-29 15:37

Magdalena Lewandowska

Do parafii na Nowym Dworze przybyły liczne poczty sztandarowe i przedstawiciele Dolnośląskiej Solidarności.

Do parafii na Nowym Dworze przybyły liczne poczty sztandarowe i przedstawiciele Dolnośląskiej Solidarności.

W parafii Opatrzności Bożej na Nowym Dworze we Wrocławiu modlono się w intencji ofiar wypadków przy pracy.

Eucharystii, na którą licznie przybyły poczty sztandarowe i członkowie Solidarności, przewodniczył o. bp Jacek Kiciński. – Dzisiaj obchodzimy Światowy dzień bezpieczeństwa i ochrony zdrowia w pracy oraz Dzień pamięci ofiar wypadków przy pracy i chorób zawodowych. Cieszę się, że modlimy się razem z bp. Jackiem Kicińskim i przedstawicielami Dolnośląskiej Solidarności – mówił na początku Eucharystii ks. Krzysztof Hajdun, proboszcz parafii i diecezjalny duszpasterz ludzi pracy.

CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję