Jadwiga Karolina Żak urodziła się 29 grudnia 1892 r. w rodzinie Karoliny s. i Józefa. Kilka dni później została ochrzczona w oświęcimskim kościele Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny. Ukończyła Szkołę Ludową w Kętach.

Oświęcimskie muzeum przypomniało, że w 1911 r. wstąpiła do Zgromadzenia Sióstr Najświętszej Rodziny z Nazaretu w Krakowie. Dwa lata później złożyła we Włoszech śluby zakonne i przyjęła imiona Maria Imelda. Przez kilka lat uczyła w lwowskiej szkole Zgromadzenia Sióstr Nazaretanek. Jako nauczycielka i wychowawczyni pracowała także w Stryju, Grodnie, Łukowie i Warszawie.

Od września 1936 r. przebywała we wspólnocie w Nowogródku.

„19 czerwca 1943 r. partyzanci z oddziału Armii Krajowej w Stołpcach przeprowadzili akcję bojową w Iwieńcu. Przeszła do historii jako powstanie iwienieckie. Zabili wówczas od 40 do nawet 150 Niemców. Uwolnili też z aresztu wiele osób i zdobyli dużą ilość broni. W odwecie Niemcy zamordowali ok. 150 mieszkańców tej miejscowości. Rozpoczęli też masowe aresztowania i egzekucje oraz przeprowadzili skierowaną przeciwko polskim partyzantom akcję o nazwie +Hermann+” – wskazało muzeum.

W lipcu 1943 r. gestapo zatrzymało 120 osób w Nowogródku, w większości mężczyzn. „Mieli zostać straceni. Przełożona zgromadzenia nazaretanek s. Maria Stella ofiarowała Niemcom za nich życie swoje i dziesięciu innych nazaretanek. Wśród nich była urodzona w Oświęcimiu s. Imelda” – podała oświęcimska placówka.

Niemcy rozstrzelali 11 sióstr 1 sierpnia 1943 r. Uratowani mężczyźni zostali wywiezieni na przymusowe roboty do Niemiec lub zwolnieni. Przeżyli wojnę.

„Zakonnice nazwane Męczennicami z Nowogródka w 2000 r. w Rzymie beatyfikował papież Jan Paweł II. Na ołtarze zostały wyniesione siostry: Stella Mardosewicz, Imelda Żak, Rajmunda Kukołowicz, Daniela Jóźwik, Kanuta Chrobot, Sergia Rapiej, Gwidona Cierpka, Felicyta Borowik, Heliodora Matuszewska, Kanizja Mackiewicz, Boromea Narmontowicz” – przypomniało muzeum.

Podziel się cytatem

Muzeum Pamięci Mieszkańców Ziemi Oświęcimskiej jest aktualnie tworzone. Przypominać ma m.in. o mieszkańcach Oświęcimia i okolicy oraz polskiemu ruchowi oporu, którzy pomagali więźniom Auschwitz. Historycy z Muzeum Auschwitz ustalili ok. 1,2 tys. nazwisk osób, które angażowały się w taką działalność. Na terenie przyobozowym działał też ruch oporu, a szczególnie oddział partyzancki Armii Krajowej „Sosienki” pod dowództwem mjr. Jana Wawrzyczka.

Muzeum powstaje w zabytkowym budynku zwanym Lagerhaus, który jest położony ok. 200 m od byłego niemieckiego obozu Auschwitz. Otwarcie ma nastąpić w kwietniu 2022 r. (PAP)

Autor: Marek Szafrański

szf/ pat/