Reklama

Dokumenty

Co mówi papież Franciszek Kościołowi i światu?

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Dostępna jest każdemu posynodalna adhortacja apostolska Evangelii Gaudium, która jest dokumentem programowym pontyfikatu Ojca Świętego Franciszka. Czytając ten dokument, można odnaleźć w nim wszystkie wielkie tematy, jakie Papież poruszał od dnia swojego wyboru, tj. 13 marca 2013 r. Adhortacja składa się ze wstępu, pięciu rozdziałów i kończy się zawierzeniem dzieła nowej ewangelizacji Matce Bożej. Przywoływany dokument porusza wiele interesujących zagadnień, zarówno dla przedstawicieli nauk humanistycznych, społecznych, teologicznych, jak i zwyczajnych ludzi - wierzących i borykających się z wiarą. Każdy z pięciu rozdziałów domaga się osobnej, dogłębnej analizy i prezentacji, gdyż porusza istotne problemy dla Kościoła i świata w kontekście poszukiwania źródeł prawdziwej radości, służącej autentycznemu postępowi i rozwojowi każdego i całego człowieka. Swoją wieloaspektową refleksję Franciszek przeprowadza w perspektywie szczególnej działalności Kościoła katolickiego zwanej nową ewangelizacją, która jest „wielostronną i dynamiczną rzeczywistością” (nr 176).

Jako pedagog społeczny pragnę włączyć się w dyskusję dotyczącą przesłania papieskiego dokumentu. Nie będzie to jednak pedagogiczna analiza, ale raczej głośne współmyślenie człowieka, który zawodowo interesując się działaniami edukacyjnymi (kształcenie, wychowanie, opieka, resocjalizacja itd.) służącymi integralnemu rozwojowi każdego i całego człowieka, szuka ciągle na nowo adekwatnych do tego działań, form, metod oraz środków. Oczywiście każda działalność edukacyjna powinna zostać poprzedzona głęboką, rzetelną refleksją, w myśl zasady, która głosi, że u podstaw skutecznego działania znajduje się dobra teoria. Jako pedagog społeczny szukam także sposobów uzdrawiania współczesnej sytuacji wychowawczej, czyli tego wszystkiego, co otacza człowieka, a więc natura i kultura (etyka, religia, nauka i sztuka), wywierając wielki wpływ na procesy edukacyjne i ich owoc, czyli dobro rozwojowe poszczególnych osób i całych społeczeństw.

1. Kościół ważnym środowiskiem wychowawczym

Reklama

Jeżeli w okresie PRL-u, gdzie obowiązywała pedagogika socjalistyczna, Kościół katolicki nie był spostrzegany jako środowisko życia i rozwoju człowieka, chociaż rzeczywiście takim był, to po 1989 r. zaczęto w pedagogicznych podręcznikach i publikacjach ukazywać go jako ważne środowisko wychowania oraz kształcenia (nauczania i uczenia się szczególnie w kontekście szkół katolickich). Czy Kościół zawsze jednak realizuje tę misję, chociażby na poziomie parafii? Co pozwala mu czynić to lepiej oraz skuteczniej? Wydaje się, że zaprezentowana w dokumencie, szczególnie w pierwszym rozdziale, „duszpasterska” eklezjologia Franciszka sprzyja odnowie Kościoła, także jako adekwatnego środowiska wychowawczego. Jaki powinien być więc Kościół, aby stawał się środowiskiem życia i rozwoju współczesnego człowieka?

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Franciszek przypomina o potrzebie zażyłości Kościoła z Jezusem (nr 23), między innymi po to, aby był zdolny do codziennego wyruszania w drogę (nr 20), gdyż jest wspólnotą misyjną uczniów, „którzy przejmują inicjatywę, włączają się, towarzyszą, przynoszą owoc i świętują” (nr 24). Kościół, towarzysząc ludzkości we wszystkich jej doświadczeniach, powinien wiedzieć, co znaczy długo czekać i znać wytrwałość apostolską (nr 24). Powinien także stale pogłębiać świadomość samego siebie, oraz zastanawiać się nad swoją tajemnicą (nr 26). Ta permanentna autorefleksja ma służyć m.in. nieustannemu nawracaniu się, tzn. podejmowaniu stałej reformy samego siebie „ze względu na wierność Jezusowi Chrystusowi” (nr 26).

Kościół XXI wieku to Kościół misyjny, otwarty na ludzi, wychodzący do nich, poszukujący ich, towarzyszący im (nr 27, 45, 169). Papież przypomina o potrzebie współpracy różnych grup i organizacji kościelnych z parafią, która jest „wspólnotą wspólnot, jest sanktuarium gdzie spragnieni przychodzą i piją, by dalej kroczyć drogą, jest centrum stałego misyjnego posłania” (nr 28). Bowiem często te grupy poza parafią, przekształcają się w „koczowników pozbawionych korzeni” (nr 29).

Reklama

Konsekwencją Kościoła misyjnego jest „duszpasterstwo w kluczu misyjnym”, które „wymaga rezygnacji z wygodnego kryterium pasterskiego, że «zawsze się tak robiło» przy równoczesnej odwadze i kreatywności w doborze celów, styli i metod ewangelizacyjnych (nr 33-36).

Kościół to Lud Boży, wcielający się w ludy zamieszkujące Ziemię, „z których każdy ma własną kulturę, co sprawia, że i sam Kościół jawi się jako „lud o wielu twarzach” (nr 115). Doświadczenie ewangelizacyjne i misyjne Kościoła zwiane z inkulturacją wiary i ewangelizacją kultury jest niezwykle ważne dla wciąż tworzącej się pedagogiki międzykulturowej i wielokulturowej, próbującej kształtować relacje pomiędzy ludźmi o rożnych kulturach i religiach, zamieszkujących te same miasta i osiedla (nr 115-121).

Zdaniem Franciszka Kościół to „Matka o otwartym sercu” (nr 46), „otwarty dom Ojca”, który czeka na powrót syna marnotrawnego (nr 46-47), dom otwarty na różnorakich ubogich, którzy są „uprzywilejowanymi adresatami Ewangelii” (nr 48-49). Papież zdaje sobie sprawę z tego, że nie jest łatwo stawać się taki Kościołem, dlatego przypomina podstawową prawdę o Kościele, że jego siła to moc Ducha Świętego i dlatego zachęca, aby Kościół otworzył się na Jego uświęcające, umacniające i przemieniające działanie (nr 259nn).

Franciszek wskazuje w swojej „duszpasterskiej” eklezjologii na „duchową przyjemność” oraz nobilitację bycia Ludem Bożym (nr 268). Dlatego też wzywa członków Kościoła, duchownych i świeckich, do odkrywania i przeżywania wciąż na nowo doświadczenia bycia uczniem Chrystusa, bowiem „nie można wytrwać w pełnej zapału ewangelizacji, jeśli nie jest się przekonanym z własnego doświadczenia, że to nie jest to samo: poznać Jezusa lub nie znać Go; że to nie jest to samo: kroczyć z Nim lub kroczyć po omacku; że to nie jest to samo: raczej móc Go słuchać, niż ignorować Jego Słowo; że to nie jest to samo: raczej móc Go kontemplować, adorować, móc spocząć w Nim, niż nie móc tego czynić. Czym innym jest budować świat z Jego Ewangelią, a czym innym czynić to własnym rozumem. Wiemy dobrze, że życie z Jezusem staje się o wiele pełniejsze i że z Nim łatwiej znaleźć sens wszystkiego. I dlatego ewangelizujemy. Prawdziwy misjonarz, który nigdy nie przestaje być uczniem, wie, że Jezus kroczy z nim, rozmawia z nim, oddycha z nim, pracuje z nim. Dostrzega Jezusa żywego towarzyszącego mu pośród całego zaangażowania misyjnego. Jeśli ktoś nie odkryje tego w samym sercu działalności misyjnej, szybko traci entuzjazm i przestaje być pewnym co do tego, co przekazuje, brakuje mu siły i pasji. A osoba, która nie jest przekonana, która nie jest entuzjastą, która nie jest pewna tego, co głosi, i zakochana w tym, nie przekonuje nikogo” (nr 266).

Reklama

Członek Ludu Bożego zjednoczony z Jezusem, szuka tego, co On szuka i kocha to, co On kocha (nr 267), integrując się dogłębnie ze społeczeństwem, dzieląc życie ze wszystkimi, wsłuchując się w ich troski, współpracując materialnie i duchowo w ich potrzebach, radując się z tymi, którzy przeżywają radość, oraz płacząc z tymi, którzy płaczą, a także angażując się w budowę nowego świata, ramię w ramię z innymi (nr 269). Dlatego „imperatyw słuchania krzyku ubogich” (nr 193) solidarność z nimi, realizacja preferencyjnej opcji na rzecz ubogich, duchowa opieka nad nimi, promowanie ich integralnego rozwoju oraz zaradzanie strukturalnym przyczynom ubóstwa (nr 186-202) to drogi i sposoby włączania ubogich w społeczeństwo i wyraz wierności chrześcijan Ewangelii i wciąż żywa świadomość Kościoła, że „w sercu Boga jest preferencyjne miejsce dla ubogich, On sam bowiem «stał się ubogim» (2 Kor 8, 9). Cała droga naszego odkupienia naznaczona jest ubogimi. Zbawienie to dotarło do nas dzięki wypowiedzianemu «tak» pokornej dziewczyny z małego kraju, zagubionego na peryferiach wielkiego imperium. Zbawiciel narodził się w stajni, między zwierzętami, jak zdarzało się to w przypadku ludzi najbardziej ubogich; został ofiarowany w świątyni z dwoma małymi gołębiami, stanowiącymi ofiarę tych, którzy nie mogli sobie pozwolić, by zapłacić za baranka (por. Łk 2, 24; Kpł 5, 7). Dorastał w domu prostych robotników i własnymi rękami zarabiał na chleb. Gdy zaczął głosić królestwo, szły za Nim tłumy wydziedziczonych, i w ten sposób wypełniło się to, o czym sam powiedział: «Duch Pański spoczywa na Mnie, ponieważ Mnie namaścił i posłał Mnie, abym ubogim niósł dobrą nowinę» (Łk 4, 18). Uginających się pod brzemieniem cierpienia, dotkniętych ubóstwem zapewnił, że Bóg nosi ich w głębi swego serca: «Błogosławieni [jesteście] ubodzy, albowiem do was należy królestwo Boże» (Łk 6, 20); utożsamił się także z nimi: «Bo byłem głodny, a daliście mi jeść», i nauczał, że miłosierdzie względem nich jest kluczem do nieba (por. Mt 25, 35n)(nr 197).

Reklama

2. Ewangeliczne rozeznanie niektórych współczesnych problemów świata

Chociaż, jak zauważa Ojciec Święty, dzisiaj mówi się coraz częściej o „przesadzie diagnostycznej”, której nie towarzyszą rozstrzygające decyzje (są to tzw. diagnozy bez prognozy), to jednak obok socjologicznego, psychologicznego, czy też pedagogicznego spojrzenia na problemy współczesnego świata, nie może zabraknąć mądrościowego, ewangelicznego rozeznania, które bada znaki czasu (zob. nr 50-51).

Reklama

Zdaniem Franciszka, podstawowym źródłem współczesnych problemów jest „głęboki kryzys antropologiczny”, redukujący człowieka m.in. do bycia homo consumens (nr 55). Wraz z błędem antropologicznym pojawia się także kryzys etyki oraz odrzucenie Boga (zob. nr 57), co prowadzi do duchowego „pustynnienia”, na co wyraźnie wskazywał Benedykt XVI, a teraz przypomina Franciszek (nr 86). Źródłem współczesnego kryzysu człowieka i chorób świata są ideologie na czele z postmodernizmem i zglobalizowanym indywidualizmem (nr 67).

Wśród problemów nękających współczesnego człowieka Papież wskazuje na rosnący z dnia na dzień niedostatek, rodzący przykre konsekwencje (nr 52) oraz coraz to nowe formy ubóstwa (nr 202, 210) generujące procesy marginalizacji i wykluczenia wielkich mass ludności (nr 53). Procesy te tworzą „kulturę odrzucenia” oraz „globalizację obojętności” (nr 53-54). Ich ofiarami padają bezdomni, uchodźcy, ludy tubylcze, osoby w podeszłym wieku, migranci, kobiety, dzieci poczęte, a nie narodzone (nr 201-215), a także przyroda ożywiona tj. „inne kruche i bezbronne istoty, które niejednokrotnie pozostają na łasce interesów ekonomicznych i które wykorzystuje się w sposób nieodpowiedzialny” (nr 215). Za ten haniebny stan rzeczy odpowiada m. in. doktryna neoliberalizmu, oparta na grze i rywalizacji (nr 53), bałwochwalstwie pieniądza (nr 55, 57), absolutyzacji autonomii rynku (nr 56), nieokiełznanym konsumizmie (nr 60). Neoliberalizmowi towarzyszy rozrastająca się korupcja, która Ojciec św. nazywa „rakiem społecznym” (nr 60).

Zdaniem Papieża nierówności społeczne wynikające z ekonomii wykluczenia (nr 53) rodzą z kolei przemoc i brak poczucia bezpieczeństwa (nr 59). Współczesny świat rozdarty jest przez przemoc i wojny (nr 99), a człowiek coraz bardziej zamyka się w sobie i izoluje od innych, doświadczając „gorzkiej trucizny osamotnienia” (nr 87-88). Stad też widoczny jest kryzys zaangażowania i więzi wspólnotowych (nr 106), na co Franciszek zwraca uwagę w całym drugim rozdziale adhortacji.

Reklama

Procesy sekularyzacji to kolejne wyzwanie dla współczesnego świata. Sprzyjają one rozprzestrzenianiu się nowych ruchów religijnych, które często proponują „duchowość bez Boga” (nr 63). W parze z tymi procesami daje o sobie znać relatywizm moralny (nr 64), zagrażający bezpośrednio małżeństwu i rodzinie (nr 66).

Papież Franciszek z niepokojem patrzy na degradację kultury w imię globalizacji i standaryzacji, zauważając, że „dominującej kulturze pierwsze miejsce zajmuje to, co zewnętrzne, bezpośrednie, widoczne, szybkie, powierzchowne i prowizoryczne. Pierwiastek realny ustępuje miejsca temu, co pozorne. W wielu krajach globalizacja doprowadziła do przyspieszonego niszczenia korzeni kulturowych wraz z inwazją wpływów należących do innych kultur, rozwiniętych gospodarczo, ale etycznie osłabionych” (nr 62).

Zdaniem Ojca Świętego przytoczone przed chwilą wybrane zagrożenia powodują już nie tylko różnorakie „choroby” człowieka, ale także „choroby miast” , w których on zamieszkuje (nr 71-75). Współczesny świat, a w nim człowiek, jest chory. Dlatego Franciszek szuka lekarstwa, skutecznych odtrutek na ten stan rzeczy, kierując uwagę na Ewangelię i społeczną naukę Kościoła, pisząc z wielkim obiektywizmem i realizmem, „że wkład Kościoła do współczesnego świata jest olbrzymi. Nasz ból i nasz wstyd za grzechy niektórych członków Kościoła, i za nasze własne, nie powinny prowadzić do zapomnienia, jak wielu chrześcijan daje życie z miłości. Pomagają ludziom w leczeniu lub umieraniu w pokoju w pozbawionych środków szpitalach albo towarzyszą osobom zniewolonym przez różne uzależnienia w najbardziej ubogich miejscach ziemi, troszczą się o edukację dzieci i młodzieży albo o starsze osoby opuszczone przez wszystkich, lub starają się przekazywać wartości w nieprzyjaznych środowiskach, albo poświęcają się na wiele innych sposobów ukazujących niezmierzoną miłość do ludzkości, jaką natchnął nas Bóg, który stał się człowiekiem” (nr 76).

Reklama

3. Ewangelizacyjna działalność Kościoła katolickiego w służbie człowiekowi i społeczeństwu

Wbrew opiniom tzw. dyżurnych autorytetów i rożnym mediom, które chciałyby zamknąć Kościół w zakrystii, Franciszek przypomina podstawowy fakt, że z serca Ewangelii wypływa wewnętrzna więź pomiędzy ewangelizacją a promocją człowieka (nr 178), „miedzy przyjęciem zbawczego orędzia i czynną miłością braterską” (nr 179), bowiem „w samym sercu Ewangelii znajduje się życie wspólnotowe i zaangażowanie na rzecz innych”(nr 177). Przesłanie Ewangelii odpowiada najgłębszym pragnieniom i oczekiwaniom człowieka, bowiem „całe życie Jezusa, Jego sposób traktowania ubogich, Jego gesty, Jego konsekwencja, Jego codzienna prosta ofiarność, i w końcu Jego całkowite wydanie siebie na okup - wszystko to jest cenne i przemawia do życia każdego. Ilekroć ktoś to odkrywa, przekonuje się, że Jezus jest Tym, którego inni potrzebują, nawet Go nie znając: «Ja wam głoszę to, co czcicie, nie znając» (Dz 17, 23)” (nr 265).

Dlatego Papież w łączności ze swoimi poprzednikami potwierdza prawdę, że zadanie ewangelizacji zakłada i wymaga integralnej promocji każdego i całego człowieka na co wskazywał już Paweł VI (zob. nr 180-182), i w tym kontekście „posługa miłości jest konstytutywnym wymiarem misji Kościoła i nieodzownym wyrazem jego istoty” (nr 179). Kościół ubogacony i ciągle oświecany Ewangelią, charakteryzującą się radością, która odnawia się i udziela innym każdego dnia (nr 2-10) oraz „odwieczną nowością” (nr 11) powinien budować królestwo Boże na ziemi, gdyż „w takiej mierze, w jakiej zdoła On królować między nami, życie społeczne będzie przestrzenią braterstwa, sprawiedliwości, pokoju, godności wszystkich. Tak więc zarówno orędzie jak i doświadczenie chrześcijańskie zmierzają do spowodowania konsekwencji społecznych” (nr 180).

Reklama

Zdaniem Papieża Kościół bogaty w chrześcijańską nadzieję, szukając eschatologicznego królestwa, zawsze tworzył i nadal tworzy historię (nr 181). Dlatego Franciszek przypomina, że i dzisiaj, kiedy współczesny człowiek i świat borykają się z przeróżnymi problemami, Kościół posiada skarb nauki społecznej, „która nadaje kierunek działaniu przemieniającemu, i w tym sensie nie przestaje być znakiem nadziei wypływającej z pełnego miłości serca Jezusa Chrystusa” (nr 183). Z tego też powodu Ojciec św. zdecydowanie przeciwstawia się próbom marginalizacji chrześcijaństwa i niedopuszczania go do głosu w sprawach społecznych, pisząc w adhortacji, że „nie można już dłużej twierdzić, że religia powinna się ograniczać do sfery prywatnej i że istnieje tylko po to, by przygotować dusze do nieba. Wiemy, że Bóg pragnie szczęścia swoich dzieci także na tej ziemi, chociaż powołane są do wiecznej pełni, ponieważ stworzył On wszystko «do użytkowania» (1 Tym 6, 17), aby wszyscy mogli z tego korzystać. Stąd nawrócenie chrześcijańskie domaga się, byśmy rozważyli ponownie «w pierwszym rzędzie to, co dotyczy ładu społecznego i realizacji dobra wspólnego» (przyp. 149) . W rezultacie nikt nie może od nas domagać się, abyśmy usuwali religię w przestrzeń tajemniczego wnętrza osób bez żadnego jej wpływu na życie społeczne i narodowe, nie przejmując się kondycją instytucji społeczeństwa świeckiego, bez wypowiadania się na temat wydarzeń, które interesują obywateli. Kto odważyłby się zamknąć w jakiejś świątyni i wyciszyć orędzie św. Franciszka z Asyżu oraz błogosławionej Teresy z Kalkuty? Oni by tego nie zaakceptowali. Autentyczna wiara - która nie jest nigdy wygodna ani indywidualistyczna - zakłada zawsze głębokie pragnienie zmiany świata, przekazania wartości, zostawienia czegoś dobrego po sobie na ziemi. Kochamy tę wspaniałą planetę, na której Bóg nas postawił, i kochamy zamieszkującą ją ludzkość ze wszystkimi jej dramatami i zmęczeniem, z jej pragnieniami i nadziejami, z jej wartościami i jej kruchością. Ziemia jest naszym wspólnym domem i wszyscy jesteśmy braćmi. Chociaż «sprawiedliwy porządek społeczeństwa i państwa jest centralnym zadaniem polityki», Kościół «nie może i nie powinien pozostawać na marginesie w walce o sprawiedliwość» (przyp. 150).

Reklama

Zdaniem Franciszka wszyscy chrześcijanie, także pasterze, są wezwani do tego, aby troszczyć się o budowę lepszego świata” (nr 182-183). Dlatego Kościół powinien uczestniczyć w diagnozie stanu współczesnego świata i człowieka, proponując adekwatną prognozę, oświeconą światłem Ewangelii i wiary.

4. Lekarstwa i sposoby uzdrawiania współczesnego człowieka i świata

Adhortacja Evangelii Gaudium jest nie tylko wnikliwą diagnoza współczesności, ale także interesującą prognozą, dostarczająca wiele cennych uwag wskazujących na to, jak zmieniać opisywany zły stan rzeczy. Objętość artykułu nie pozwala jednak na wnikliwą analizę tego zagadnienia, dlatego ograniczę się do zasygnalizowania najważniejszych papieskich wskazań. Zadaniem każdego człowieka jest odczytywanie znaków czasu w aktualnej rzeczywistości, przy równoczesnym wsłuchiwaniu się w głos młodych i osób starszych. Bowiem jak pisze Franciszek: „starsi wnoszą pamięć i mądrość doświadczenia zachęcającą, by nie powtarzać niemądrze tych samych błędów z przeszłości. Młodzi wzywają nas do rozbudzenia i pogłębienia nadziei, ponieważ noszą w sobie nowe tendencje ludzkości i otwierają nas na przyszłość, abyśmy nie zamknęli się w nostalgii za strukturami i zwyczajami, które nie są już nosicielami życia w dzisiejszym świecie” (nr 108).

Reklama

Środkiem zaradczym na obecną „chorobę ducha” jest nawiązywanie głębokich i trwałych więzi Bogiem, a także z innymi ludźmi (nr 91). Chodzi o to, aby na nowo odkryć wartość wspólnoty i braterstwa (nr 91-92). Dlatego Papież prosi chrześcijan ze wszystkich wspólnot na całym świecie, aby dawali swoim życiem „świadectwo braterskiej komunii, które stanie się pociągające i oświecające”(nr 99). Niewątpliwie, aby ludzie budowali wspólnoty w duchu braterstwa, powinni przezwyciężać różnorakie podziału na drodze przebaczenia i pojednania, coraz usilniej próbując rozumieć i żyć „prawem miłości” (nr 100-101).

Pokonywanie różnorakich problemów stanie się możliwe i skuteczne, kiedy będzie prowadzony nieustanny dialog społeczny, jako wkład wszystkich na rzecz pokoju. Papież wskazuje na trzy szczególne środowiska dialogu. Pierwszym z nich jest dialog Kościoła z państwem i społeczeństwem (nr 239-241). Kolejnym obszarem dialogu społecznego jest dialog między wiarą, rozumem i nauką (nr 132-134, 242-243). Wreszcie dialog ekumeniczny i międzyreligijny oraz dialog z niewierzącymi, czego przykładem są już tzw. nowe Areopagi i Dziedzińce Pogan to właściwe drogi do pielęgnowania pokoju (nr 217-221) i budowania wspólnoty międzyludzkiej oraz przejaw miłości do prawdy (nr 238-257).

Papież Franciszek często mówi i pisze o potrzebie tworzenia tzw. „kultury spotkania” w wielokształtnej harmonii (nr 220). W adhortacji wskazuje na cztery zasady pomagające w budowaniu więzi społecznych w pokoju: a) czas przewyższa przestrzeń; b) jedność przeważa nad konfliktem; c) rzeczywistość jest ważniejsza od idei; d) całość przewyższa część (nr 221-236). W autentycznej wspólnocie powinno być miejsce dla każdego, także ubogiego (nr 186-216). Papież zwraca uwagę w tym kontekście także na potrzebę zdrowej promocji kobiety i macierzyństwa w społeczeństwie (nr 103-105) oraz na pilną potrzebą zajęcia się młodzieżą, tworzenia adekwatnego do współczesnych czasów duszpasterstwa młodzieżowych (nr 105-106).

Reklama

W świetle papieskiej adhortacji wszyscy ludzi są zobowiązani do budowania pokoju i wspólnoty międzyludzkiej. To zadanie dotyczy także chrześcijan i to jeszcze w sposób szczególny z racji tajemnicy Stworzenia, Wcielenia i Odkupienia ludzkości. Ojciec św. przypominając o tożsamości i misji świeckich wyrastających z przyjęcia sakramentu chrztu i bierzmowania, z pełnym realizmem stwierdza, że „nawet jeśli zauważa się większe uczestnictwo wielu w posługach świeckich, zaangażowanie to nie znajduje odzwierciedlenia w przenikaniu wartości chrześcijańskich do świata społecznego, politycznego i ekonomicznego. Wiele razy ogranicza się do zadań wewnątrzkościelnych bez rzeczywistego zaangażowania w zastosowanie Ewangelii w transformacji społeczeństwa. Formacja świeckich oraz ewangelizacja kategorii zawodowych i intelektualnych stanowią ważne wyzwanie duszpasterskie” (nr 102).

Aby chrześcijanie, katolicy, byli promotorami sprawiedliwości i pokoju w świecie, powinni zwracać większą uwagę na swoją formację duchową oraz intelektualną. Pierwsza, dokonuje się poprzez wychowywanie do/przez/w wierze oraz katechezę, gdzie fundamentalną rolę odgrywa przepowiadanie, kerygma oraz inicjacja mistagogiczna, urzeczywistniane na „via pulchritudinis” - „drodze piękna (nr 163-168). Niezastąpioną rolę w tej duchowej formacji odgrywa także pobożność ludowa i związana z nią „duchowość ludowa” zwana także „mistyka ludową” (zob. nr 122-126, 237).

Zdaniem Franciszka świat stanie się bardziej ludzkim, gdy podąży za chrześcijańskim przepowiadaniem moralnym, które „nie jest stoicką etyką; jest czymś więcej niż ascezą, nie jest zwykłą filozofią praktyczną ani katalogiem grzechów i błędów. Ewangelia przede wszystkim zaprasza, byśmy odpowiedzieli Bogu, który nas kocha i nas zbawia, rozpoznając Go w innych i wychodząc poza samych siebie, by szukać dobra wszystkich. Tego zaproszenia nie można pozostawiać w cieniu w żadnych okolicznościach! Wszystkie cnoty pozostają na służbie tej odpowiedzi miłości. Jeśli to zaproszenie nie jaśnieje z mocą i jako pociągające, moralna budowla Kościoła narażona jest na ryzyko stania się papierowym zamkiem, i to jest nasze najgorsze niebezpieczeństwo. Ponieważ, ściśle mówiąc, nie będzie wtedy głoszona Ewangelia, lecz niektóre akcenty doktrynalne lub moralne wywodzące się z określonych opcji ideologicznych. Orędzie będzie narażone na utratę swej świeżości i nie będzie już miało «zapachu Ewangelii»” (nr 39).

Reklama

5. Pozwólmy ogarnąć się i poprowadzić Evangelii Gaudium

Adhortacja Franciszka Evangelii Gaudium jest zaproszeniem do odkrywania w Ewangelii autentycznej radości i mocy przemieniającej i uzdrawiającej współczesny świat. Powyższe refleksje to jedynie głośne współmyślenie z Ojcem św. i próba uchwycenia głównych idei przesłania analizowanego dokumentu. Domagają się one pogłębionej analizy i rzeczowej dyskusji zarówno w łonie samego Kościoła katolickiego, jak i całego chrześcijaństwa, a także w środowiskach naukowych. Wiele tematów nie zostało tutaj wspomnianych, jak chociażby problem homilii, czy też słabości współczesnego duszpasterstwa i samych duszpasterzy oraz zagadnienie bycia autentycznym ewangelizatorem. Zasygnalizowane w artykule idee, jak i te pominięte, są nam dane i zadane przez Franciszka. Wszyscy jesteśmy wezwanie do odkrycia i podążania za autentyczną radością płynącą z Ewangelii.

2014-02-05 07:29

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Adhortacja apostolska „Laudate Deum” na temat kryzysu klimatycznego

[ TEMATY ]

adhortacja

Franciszek

PAP/EPA/GIUSEPPE LAMI

Przed stawieniem siebie w miejsce Boga przestrzega Ojciec Święty w swojej szóstej adhortacji apostolskiej noszącej tytuł „Laudate Deum” na temat kryzysu klimatycznego. Jak zaznacza, stanowi ona dopełnienie encykliki „Laudato si’” z 24 maja 2015 roku.

ADHORTACJA APOSTOLSKA

CZYTAJ DALEJ

Triduum Paschalne - trzy najważniejsze dni w roku

Niedziela legnicka 16/2006

Karol Porwich/Niedziela

Monika Łukaszów: - Wielkanoc to największe święto w Kościele, wszyscy o tym wiemy, a jednak wielu większą wagę przywiązuje do świąt Narodzenia Pańskiego. Z czego to wynika?

CZYTAJ DALEJ

Msza Krzyżma. W Chrystusie wzrastamy i przynosimy owoce

2024-03-28 13:30

Archikatedra lubelska

Kapłani są namaszczeni i posłani, aby głosić Chrystusa i dawać świadectwo Ewangelii słowem i życiem - powiedział abp Stanisław Budzik.

CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję