W przeddzień uroczystości Świętych Apostołów Piotra i Pawła - 28 czerwca 2011 r. watykańskie media podały oficjalnie, że Benedykt XVI wybrał na nowego arcybiskupa Mediolanu kard. Angelo Scolę. Wzbudziło to zdumienie, chociaż nie była to nominacja całkowicie niespodziewana, gdyż nazwisko patriarchy Wenecji było często wymieniane wśród możliwych następców kard. Dionigiego Tettamanziego. Może się wydawać, że przeniesienie patriarchy Kościoła katolickiego na siedzibę arcybiskupią jest degradacją. Tym bardziej że jest to przypadek bez precedensu - do tej pory patriarchowie Wenecji opuszczali siedzibę patriarchatu przed przejściem na emeryturę tylko dlatego, że wybierano ich na Stolicę Piotrową - w ostatnich czasach tak było z patriarchami: kard. Angelo Roncallim (Jan XXIII) i kard. Albino Lucianim (Jan Paweł I). Należy jednak wyjaśnić, że diecezja mediolańska nie jest zwykłą diecezją: ze względu na liczbę mieszkańców - ponad 5 mln - jest najliczniejszą diecezją w Europie, ma ponad 1100 parafii zorganizowanych w 74 dekanatach; księży diecezjalnych jest ok. 1900, zakonników - ponad 800, a sióstr zakonnych - 6 tys. W diecezji działają aż dwa seminaria. Poza tym Mediolan chlubi się swymi świętymi biskupami: Ambrożym (ten żyjący w IV wieku doktor Kościoła wywarł tak wielki wpływ na miejscową wspólnotę chrześcijańską, że do dziś mówi się o archidiecezji mediolańskiej jako o Kościele ambrozjańskim) i Karolem Boromeuszem, organizatorem Soboru Trydenckiego. Wielu arcybiskupów mediolańskich zasiadło na Katedrze św. Piotra - wystarczy wspomnieć kard. Achille Rattiego, późniejszego papieża Piusa XI, czy kard. Giovanniego Battistę Montiniego, który jako papież przyjął imię Paweł VI. Dlatego wielu watykanistów uważa, że nominacja dokonana przez Benedykta XVI jest niejako inwestyturą kard. Scoli, która może zaważyć na przyszłym konklawe. Nie można też pominąć faktu, że w najbliższych latach Mediolan będzie w centrum uwagi Kościoła powszechnego ze względu na dwa wydarzenia o znaczeniu ogólnoświatowym: w 2012 r. w tym mieście odbędzie się światowe spotkanie rodzin, a w 2013 r. będą się tu koncentrować uroczystości związane z 1700. rocznicą edyktu Konstantyna, który od nazwy miasta znany jest jako Edykt mediolański, a który to zapoczątkował nową erę w historii Kościoła.
Nominacja Patriarchy Wenecji na arcybiskupa Mediolanu wzbudziła komentarze i dyskusje na temat „mechanizmu” nominacji biskupich. W Kościele katolickim biskupi są mianowani bezpośrednio przez papieża, lecz papieska decyzja jest zakończeniem procesu doboru kandydatów, w którym wspomagają Ojca Świętego nuncjatury apostolskie i watykańska Kongregacja ds. Biskupów. Proces ten zaczyna się w nuncjaturze, która zbiera informacje na temat diecezji oraz możliwych kandydatów. Przesyłane są one do watykańskiej Kongregacji ds. Biskupów, która sprawdza przede wszystkim, czy nuncjatura uzyskała informacje od wszystkich zainteresowanych osób, a mianowicie od wikariusza kurii, biskupa ordynariusza, metropolity, przewodniczącego konferencji biskupów danego kraju oraz innych osób, które są w stanie udzielić kompetentnych informacji na temat kandydatów. Akta nuncjatury są bazą do dyskusji w czasie zebrań członków kongregacji, którzy zbierają się dwa razy w miesiącu. Członkowie kongregacji - kardynałowie i biskupi - mają prawo wypowiadania się na temat poszczególnych kandydatów, również pisemnie, a następnie odbywa się głosowanie. Rezultatem zebrań są specjalne protokoły, które prefekt kongregacji przedkłada papieżowi w czasie cotygodniowego spotkania - według tradycji, Ojciec Święty przyjmuje prefekta w sobotę. Papież podejmuje decyzję dotyczącą nominacji biskupiej po przeanalizowaniu dokumentów kongregacji.
Sytuacja wygląda nieco inaczej w krajach, które zawarły specjalne konkordaty ze Stolicą Apostolską, czego przykładem mogą być kantony szwajcarskie. W takich przypadkach to konkordat reguluje procedurę nominacji biskupiej. Z reguły Stolica Apostolska przedkłada kapitule katedralnej trzech kandydatów, z których wybierany jest nowy biskup, lub odwrotnie - kandydatów wystawia kapituła, a wybór należy do Stolicy Apostolskiej.
Zgodnie z regułami konkordatu został wybrany również nowy metropolita Berlina - Stolica Apostolska przedstawiła kapitule katedralnej kandydatów, z których został wybrany biskup pomocniczy Kolonii Rainer Maria Woelki.
Pomóż w rozwoju naszego portalu