Cerkiew pw. św. Olgi przy ul. Grzegorza Piramowicza 12 do dzisiaj służy łódzkiej społeczności prawosławnej. Jest wprawdzie mało znana i prawie niewidoczna, ale swą architekturą przyciąga uwagę turystów i mieszkańców miasta. Jest trzecią prawosławną świątynią w Łodzi wybudowaną pod koniec XIX wieku.
Starania o zakup działki pod budowę domu parafialnego w pobliżu nowo powstałej cerkwi pw. św. Aleksandra Newskiego przy ul. Widzewskiej (obecnie ul. Kilińskiego) podjęto jeszcze podczas budowy świątyni. Dopiero w 1891 r. miejscowy fabrykant Juliusz Kunitzer odstąpił parafii wydzieloną parcelę przy ul. Dzielnej (obecnie ul. Narutowicza), gdzie stanęła okazała kamienica. Powstał tu w latach 1896-1897 dom parafialny. Najprawdopodobniej autorem projektu architektonicznego obiektu był Franciszek Chełmiński. W kamienicy znajdowały się m.in. mieszkania dla duchownych, pomieszczenia kancelaryjne i biura. Niemal w tym samym czasie w pobliżu domu parafialnego, przy ul. Olgińskiej (obecnie ul. Piramowicza) budowano szkołę parafialną, a potem ochronkę dla prawosławnych sierot. Prace zakończono w 1895 r.
Pomóż w rozwoju naszego portalu
W 1898 r. oddano do użytku – połączoną z sierocińcem – kaplicę/cerkiew szkolną (projekt świątyni wykonał Franciszek Chełmiński). Patronką została księżna kijowska, inicjatorka chrystianizacji Rusi – św. Olga. Poświęcenie nowej cerkwi i sierocińca w Łodzi miało miejsce 16 października 1898 r.
Prawosławna świątynia przy ul. Piramowicza jest znacznie skromniejsza od stojącej przy ul. Kilińskiego cerkwi pw. św. Aleksandra Newskiego. Nic w tym dziwnego – wybudowana została ze składek wiernych, bez wsparcia finansowego lokalnych fabrykantów. Świątynia nie ma charakterystycznych kopuł odróżniających ją od innych obiektów sakralnych, ale na szczególną uwagę zasługuje jej wnętrze. Jest to bowiem jedyna w Polsce cerkiew, w której na ścianach nie ma malowideł z postaciami świętych. Wnętrze zdobią XIX-wieczne ikony i przepiękne kolorowe polichromie. Ciekawostką może być fakt, że ikonostas, który znajduje się w świątyni, pierwotnie miał znaleźć się w cerkwi pw. św. Aleksandra Newskiego – okazał się jednak za wysoki. Na uwagę zasługują także wielkie teksty w języku staro-cerkiewno-słowiańskim (10 przykazań i prawosławne credo – wyznanie wiary) umieszczone tuż obok drzwi łączących dawny sierociniec ze świątynią. Mogły być one ściągą dla dzieci uczestniczących w liturgii. 1 października 1980 r. cerkiew św. Olgi wpisana została do rejestru zabytków.
W Muzeum Miasta Łodzi można oglądać wystawę stałą „Na wspólnym podwórku – łódzki tygiel kultur i wyznań”, poświęconą także prawosławnej społeczności w Łodzi.