Reklama

Życie za życie

Gdy wydawało się, że nie ma szans, by uratować z rąk hitlerowców120 przeznaczonych na rozstrzelanie mężczyzn, modliły się, by w zamian zabito je. Tak też się stało. Nazaretanki z Nowogródka zostały rozstrzelane 1 sierpnia 1943 r. Ci, za których się modliły, ocaleli

Niedziela legnicka 31/2010

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Mój Boże, jeżeli potrzebna jest ofiara z życia, niech raczej nas rozstrzelają aniżeli tych, którzy mają rodziny. Modlimy się nawet o to - powiedziała do ks. Aleksandra Zienkiewicza s. Stella, przełożona sióstr. Było to po masowym aresztowaniu mężczyzn przez Niemców w nocy z 17 na 18 lipca 1943 r. - w odwecie za ataki partyzantów. Więźniowie mieli zostać straceni. Wówczas Nazaretanki świadomie zdecydowały, że są gotowe ofiarować swe życie za życie ojców rodzin i o to - jeśli nie było innego wyjścia - prosiły Boga.

Trudności nie są przeszkodą

Reklama

Siostry Nazaretanki sprowadził do Nowogródka w 1929 r. bp Zygmunt Łoziński. Miały opiekować się kościołem (tzw. białą farą) oraz zająć wychowaniem religijnym i edukacją dzieci i młodzieży. Obecności sióstr sprzeciwiały się władze miasta, widząc w nich poplecznice biskupa. Jedynie dzięki wstawieniu się za nimi białoruskiej inteligencji, zakonnicom udało się pozostać w mieście. „Nowogródka nie opuszczać, na stanowisku trwać, taka jest wola Boża i moja” - zachęcał je w 1929 r. do wytrwania, mimo niesprzyjających warunków, bp Zygmunt Łoziński. „Zdecydowanie trwać na stanowisku - ustąpić nie wolno, tu chodzi o Dom Chrystusa Króla. On ma zwyciężyć. O Jego królestwo walczyć nam trzeba, nieustraszenie przetrwać wszystkie trudności, bo wielkie rzeczy tam się dokonają” - tłumaczyła matka generalna zgromadzenia, Laureata Lubowidzka z Rzymu. Siostry założyły internat, szkołę powszechną, do której chętnie zapisywano uczniów. Pracowały w szpitalu i w domu. Mieszkańcy, widząc sposób ich życia, odnosili się do nich coraz przychylniej.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Dla Boga i ludzi

Reklama

Gdy Sowieci wkroczyli do Nowogródka, zarekwirowani zakonnicom szkołę i dom, kazali zdjąć habity i iść do fizycznej pracy, by miały się z czego utrzymać. Siostry pracowały jako sprzątaczki, mieszkały u ludzi, a rankiem i wieczorem spotykały się wspólnie na Mszy św. i modlitwie. Rosjanie zauważali, że są uczciwe i rzetelne. Dziwili się także Polakom, którzy licznie przychodzili do kościoła na modlitwy. „Nowogródzkie kościoły pracowały na dwie zmiany w przeciwieństwie do fabryk, gdzie pracowano tylko na jedną zmianę” - zauważali. Po rozpętaniu wojny niemiecko-sowieckiej, Niemcy wkroczyli do Nowogródka. Pozwolili Nazaretankom wrócić do zajmowanego przez nie domu i chodzić w habitach. Jednak szkoły nadal nie mogły otworzyć. Niemiecka polityka antypolska zaczęła się nasilać. Wówczas s. Kanizja zajęła się tajnym nauczaniem języka polskiego i historii. Pozostałe Nazaretanki wspierały Polaków: podtrzymując ich wiarę i patriotyzm, pomagając materialnie (np. wysyłały paczki deportowanym w głąb Rosji). W 1943 r., gdy polscy partyzanci zajęli miasteczko Iwieniec, Niemcy zamordowali m.in. czterech księży. A gdy Armia Krajowa i partyzantka sowiecka opanowały okolicę, gestapo z Baranowicz aresztowało w Nowogródku mężczyzn z każdego niemal domu. Ks. Zienkiewicz, którego nazwisko także znajdowało się na listach osób przeznaczonych do aresztowań był teraz jedynym kapłanem w okolicy. Siostry w modlitwie zaczęły ofiarowywać swoje życie także za niego mówiąc, że kapłan jest bardziej niż one potrzebny ludziom.

„Ach, jak one szły”

31 lipca 1943 r. niemieckie władze wezwały siostry na komisariat. Maria Małgorzata Banaś, pracująca w szpitalu wracając z pracy spotkała współsiostry, które szły na komisariat. Było ich jedenaście. Pragnęła do nich dołączyć, ale przełożona poleciła jej wrócić do klasztoru i zaopiekować się farą i księdzem. Nazaretanki aresztowano, a dzień później - 1 sierpnia rano - wywieziono do lasu 5 km od Nowogródka. „Ach, jak one szły, trzeba było widzieć, jak one szły!”, mówił później jeden gestapowców, łapiąc się przy tym za głowę. Na pytanie: „Kto szedł?”, odpowiedział: „Siostry”. Innym razem powiedział: „Tak, one rzeczywiście były niewinne”. To, jak przebiegała egzekucja, znamy jedynie z fragmentarycznych wypowiedzi jej uczestników. Jeden z nich opowiadał, że Nazaretanki „w lesie przed straceniem poklękały wszystkie, modliły się, a następnie klęcząc żegnały się ze sobą. Matka przełożona każdą błogosławiła. Ostatni cios odbierały na klęczkach”.

Bez wyroku

Reklama

- „Eksterminacją księży i zakonnic w Nowogródku i jego okolicach zajmowała się policja bezpieczeństwa z Baranowicz, kierowana przez Główny Urząd Bezpieczeństwa Rzeszy, która dążyła do «rozbicia chrześcijaństwa»” - pisze w swoim artykule siostra S. Maria Teresa Górska CSFN. - Tętniąca życiem religijnym fara, nazywana «kolebką nadziei, gniazdem polskości i bastionem katolicyzmu», musiała zostać zlikwidowana. Stąd też nie oskarżano sióstr o nic, ani nie przeprowadzono dochodzenia. Rozstrzeliwali je oficerowie z lotnej brygady. Na prośbę Sióstr, nie zdejmowali z nich habitów. Potwierdziła to ekshumacja mająca miejsce 19 marca 1945 r. Wówczas to ciała sióstr przeniesiono do grobu przy nowogródzkiej farze. Siostry zginęły - ale wszystkie osoby, za które się modliły, ocalały i przeżyły wojnę. Do dziś trudno wytłumaczyć, w jaki sposób zmieniono karę śmierci dla uwięzionych na wywóz na roboty do Niemiec (wywieziono ich tam już 24 lipca 1943 r.). Niektórych zwolniono. Ks. Zienkiewicz także ocalał”.

Nic na darmo!

S. Małgorzata opiekowała się grobem współsióstr do 1966 r., do swojej śmierci. Pod władzami komunistycznymi przeszła także niejedno. Ci, którzy ją znali, twierdzą, że także zasłużyła na chwałę ołtarzy przez swoisty rodzaj męczeństwa pod tą walczącą z Bogiem i religią władza. Ks. Zienkiewicz i znajomi sióstr byli przekonani, że ich życie zostało przyjęte za życie tych, za których się modliły. „Krew męczenników zawsze wydaje owoce. Dzieło Nazaretanek trwało - pisze Marek A. Koprowski w artykule pt. „Nowogródka nie opuszczać”. - Nowogródzka fara była po wojnie nieprzerwanie czynna i władze sowieckie nie odważyły się jej zamknąć. S. Małgorzata dbała o nowogródzką farę i grób swych sióstr, aż do śmierci w 1966 r. przyczyniając się znacznie do podtrzymywania katolicyzmu na ziemi nowogródzkiej, a także przetrwania zgromadzenia Sióstr Nazaretanek na Białorusi. Białoruskie dziewczęta wstępowały do ich tajnej placówki w Grodnie, dzięki czemu zachowała ona ciągłość przez cały okres sowiecki. Obecnie Nazaretanki są jedynym zarejestrowanym zgromadzeniem zakonnym na Białorusi. Na nowo otworzyły też dom w Nowogródku. Bohaterskie Nazaretanki zostały wyniesione na ołtarze 5 marca 2000 r. przez Jana Pawła II.

W Białej farze

Reklama

Do dziś w kościele farnym, naprzeciw zamku, w bocznej kaplicy spoczywają, przeniesione tu we wrześniu 1991 r. prochy Sióstr. W miejscu, w którym 600 lat wcześniej król Władysław Jagiełło poślubił księżniczkę ruską Sońkę Holszańską; w którym 200 lat wcześniej został ochrzczony Adam Mickiewicz. Ich ofiarę upamiętnia duży obraz przedstawiający umęczone siostry. Obok kościoła - pomnik jedenastu polskich Nazaretanek, projektowany przez Walerego Januszkiwicz. Symboliczny grób znajduje się w miejscu morderstwa - 5 km od Nowogródka w stronę Nowojelni, za wsią Skrzydlew, w lesie po lewej (ścieżką od szosy ok. 300 m).

Siostry, które zginęły 1 sierpnia 1943 r. w Nowogródku

S. M. Stella od Najświętszego Sakramentu (Adela Mardosewicz), urodzona 14 grudnia 1888 r. we wsi Ciasnówka/obecnie Białoruś/. Była wychowawczynią w internacie i ostatnią przełożoną w domu Chrystusa Króla w Nowogródku. Nazywano ją „mamą” młodzieży nowogródzkiej. Zginęła w wieku 55 lat.

S. M. Imelda od Jezusa Hostii (Jadwiga Żak) urodziła się 29 grudnia 1892 roku w Oświęcimiu. W Nowogródku była nauczycielką, organistką, a także zakrystianką. Miała 51 lat.

S. M. Rajmunda od Jezusa i Maryi (Anna Kukołowicz) urodziła się 24 sierpnia 1892 r. w Barwaniszkach/obecnie Litwa/. W domu pełniła funkcje krawcowej i ogrodniczki. Miała 51 lat.

S. M. Daniela od Jezusa i Maryi Niepokalanej (Eleonora Jóźwik) urodziła się 25 stycznia 1895 r. w Poizdowie na Podlasiu. Furtianka, zajmowała się przybywającymi do domu gośćmi. Miała 48 lat.

S. M. Kanuta od Pana Jezusa w Ogrójcu (Józefa Chrobot) urodziła się 22 maja 1896 r. w Raczynie k/Wielunia. Była kucharką. Miała 47 lat.

S. M. Sergia od Matki Bożej Bolesnej (Julia Rapiej) urodziła się 18 sierpnia 1900 r. we wsi Rogożyna/diecezja ełcka/. Pracowała jako kucharka. Kiedyś powiedziała do sióstr: „Śmierci i męczeństwa się nie boję”. Miała 43 lata.

Reklama

S. M. Gwidona od Miłosierdzia Bożego (Helena Cierpka) urodziła się 11 kwietnia 1900 r. w Granowcu/diecezja kaliska/. Pracowała jako ogrodniczka, pomagała chorym. Miała 43 lata.

S. M. Felicyta (Paulina Borowik) urodziła się 30 sierpnia 1905 r. w Rudnie/diecezja siedlecka/. Pomagała siostrom w pracach domowych. Miała 37 lat.

S. M. Heliodora (Leokadia Matuszewska) urodziła się 8 lutego 1906 r. w Starej Hucie/diecezja pelplińska/. Pracowała jako furtianka w szkole. Miała 37 lat.

S. M. Kanizja (Eugenia Mackiewicz) urodziła się 27 września 1903 r. w Suwałkach. W Nowogródku pozostawiła wspomnienie utalentowanej nauczycielki i katechetki. Miała 39 lat.

S. M. Boromea (Weronika Narmontowicz) urodziła się 18 grudnia 1916 r. w Wiercieliszkach/diecezja grodzieńska/. Pracowała w domu. Miała 27 lat.

Modlitwa dla otrzymania łask za wstawiennictwem Marii Stelli i 10 Towarzyszek

Najświętsza, Niewysłowiona Trójco, bądź uwielbiona za dar bł. Marii Stelli i 10 Towarzyszek ze Zgromadzenia Sióstr Najświętszej Rodziny z Nazaretu, które na wzór Chrystusa złożyły całkowitą ofiarę z siebie za bliźnich. Boże pełen miłości i miłosierdzia, przez ich męczeńską śmierć i wstawiennictwo, udziel nam łaski, o którą pokornie prosimy abyśmy mogli swoim życiem świadczyć tak jak one o Królestwie Twojej Miłości i szerzyć je wśród siebie, w rodzinach i w świecie. Przez Chrystusa, Pana naszego. Amen.
Bł. Siostry Męczenniczki z Nowogródka, módlcie się za nami.

O łaskach otrzymanych za przyczyną Błogosławionych Marii Stelli i 10 Towarzyszek, Męczenniczek z Nowogródka prosimy zawiadomić:
Siostry Najświetszej Rodziny z Nazaretu
via Nazareth 400
00-166 Roma, Italia

2010-12-31 00:00

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Jak jest z moją odwagą w świadczeniu o własnej wierze?

[ TEMATY ]

homilia

rozważania

Karol Porwich/Niedziela

Rozważania do Ewangelii Łk 1, 57-66.

Poniedziałek, 23 grudnia. Adwent
CZYTAJ DALEJ

Obrzęd wieczerzy wigilijnej w rodzinie

Wokół świątecznie nakrytego stołu gromadzi się rodzina. Na środku stołu umieszczone jest siano, a na nim – złożona księga Pisma Świętego. Obok Pisma ustawiamy udekorowaną świecę, symbolizującą obecność w rodzinie Chrystusa, który przyszedł na ziemię jako „światłość świata”. Wszyscy stoją, a najstarsza osoba w rodzinie zapala świecę.
CZYTAJ DALEJ

Życzenia biskupa świdnickiego z okazji Świąt Narodzenia Pańskiego dla Czytelników NIEDZIELI

2024-12-24 11:48

[ TEMATY ]

Świdnica

bp Marek Mendyk

diecezja świdnicka

Narodzenie Pańskie

życzenia świąteczne biskupa

Kacper Bortkiewicz

Bp Marek Mendyk - biskup świdnicki, podczas pasterki w katedrze świdnickiej

Bp Marek Mendyk - biskup świdnicki, podczas pasterki w katedrze świdnickiej

Przeżywamy radosny czas Bożego Narodzenia. Tradycyjnie zasiadamy do wigilijnego stołu, łamiemy się opłatkiem składając sobie najlepsze życzenia.

Życzmy sobie nawzajem także pokoju, nadziei i radości. Niech będzie to nadzieja, która płynie ze świadomości, że nie jesteśmy sami; że jest z nami Bóg – Emmanuel. Pamiętajmy: kto wierzy w Boga nigdy nie jest sam. To wiara daje człowiekowi nadzieję i miłość.
CZYTAJ DALEJ
Przejdź teraz
REKLAMA: Artykuł wyświetli się za 15 sekund

Reklama

Najczęściej czytane

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję